15 juni 2023 - 3 min. lezen
0 reacties 0

Tijdens de nacht van 14 op 15 juni daalde de temperatuur in Bütchenbach tot -0.4°C. Dat is opvallend, want dit gebeurde midden in een landelijke hittegolf. De oorzaak van deze nachtvorst is een heldere hemel, een droog landschap en weinig wind. Het sterkste koudegat van de Benelux kon daardoor optimaal zijn werk doen.

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s uploaden.

Lichte nachtvorst in Bütchenbach

-0.4°C bedroeg de minimumtemperatuur tijdens de nacht van 14 op 15 juni in Bütchenbach, Belgische Ardennen. Lichte nachtvorst dus en dat is opvallend omdat we een landelijke hittegolf beleven. Ook In Mürringen (0.4°C) en Braunlauf (1.8°C) koelde het fors af. Op het hoogste punt van België, Signal de Botrange, koelde het niet meer af dan 10.5°C. Een groot contrast!

Minima tijdens de nacht van 14 op 15 juni. (meteo-be.net)

Koudegat verzamelt koude lucht

De oorzaak van deze opvallende afkoeling is de aanwezigheid van een koudegat. Dat is een gebied waar koude lucht zich ophoopt tijdens heldere, windstille nachten. ‘s Nachts koelt het aan de grond snel af bij een heldere hemel. De aarde verliest dan al haar straling/warmte. Koude lucht is compacter en zwaarder dan warme lucht. Daardoor zal de koude lucht altijd proberen de laagste positie te zoeken door de zwaartekracht. Zodra het begint af te koelen zal de koude lucht dan ook verplaatst worden naar de laagste positie, en dat is in valleien. Koudegaten liggen dan ook in valleien met zeer lage hellingen, wat de opeenhoping van koude, zware lucht bevordert.

Het principe van een koudegat. (La Chaine Meteo)

Belgische Siberië

Bütchenbach is het bekendste koudegat van België. Dit gebied ligt in een hoogtedal omgeven door de toppen van de Hoge Venen. De koude lucht verzamelt zich in het hoogdal rond beide dorpen. Men noemt de regio dan ook wel eens het Belgische Siberië.

Bütchenbach ligt in een hoogdal.

Ook invloed van droog weer?

Ook het droge weer van de afgelopen draagt wellicht bij aan de sterke afkoeling. Een droge bodem warmt sneller op en koelt sneller af. Het vocht zorgt normaal voor een milderende invloed.

Groot contrast met stedelijke gebieden

In stedelijke gebieden koelt het ‘s nachts veel minder sterk af, vooral bij weinig wind. Dit komt door het stedelijk hitte-eilandeffect. Factoren die hieraan bijdragen zijn onder andere het vasthouden van warmte tussen gebouwen, beperkte luchtcirculatie en de opname van warmte door verharde oppervlakken.

Lander

Door Lander

Postdoc glaciologie/klimatologie aan de ETH Zürich en VUB. Ik woon deeltijds in Zwitserland/België. Afgestudeerd fysisch geograaf aan de KU Leuven / VUB in de specialisatie weer- en klimaat. Sinds jongs af aan gepassioneerd door weer en klimaat focus ik mij binnen het team op het schrijven van weerberichten, blogs en het ontwikkelen van onze weerkaarten.


Verder lezen

Alles bekijken

Onweerskans op zaterdag 4 mei 2024

16 minuten geleden - 4 min. lezen