18 januari 2016 - 6 min. lezen 200 reacties

Het is niet de eerste keer dat een koud Europees continent een dooi-aanval stelselmatig uitstelt of volledig afblaast. Helaas moeten we met deze inleiding toch vaststellen dat het vanaf komend weekend opnieuw over en uit is met de vrieskou en de kansen op winterse neerslag.

Kunnen we teleurgesteld zijn met de afgelopen dagen? Neen, natuurlijk niet! We hebben zalig gediscussieerd over het weer en het ‘gezwabber’ in allerlei weerkaarten. We hebben veel geleerd van elkaar en we hebben vooral veel reacties geplaatst. In amper 2 weken tijd hebben 2 artikels ruim 900 reacties verzameld waardoor we van een zeer interactief meteoplatform kunnen spreken!

Komend weekend gevoelig zachter

In quasi alle weermodellen en vooral in het 850 hPa ensemble zien we een fikse verzachting optreden vanaf komend weekend. Een rug van hogedruk met basis boven Portugal/Spanje kantelt rond vrijdag richting het oosten waardoor het westen van de Benelux al snel in de opgaande tak komt te zitten van WAA. Deze WAA wordt in het vakjargon ook Warm Air Advection genoemd die zachtere luchtmassa’s uit het zuiden van Europa tot in het noorden van het continent stuwen.

Dezelfde WAA is verantwoordelijk in de winter voor een mogelijke blokkade. Mits gunstige positie zorgt forse WAA voor een hogedrukgebied op de Atlantische Oceaan die ofwel een rug consolideert ofwel een Scandinavisch hogedrukgebied in de steigers zet.

Het moet gezegd zijn dat in de diverse oplossingen van zowel UKMO, GFS en ECMWF nog steeds winterse weerkaarten te bespeuren zijn die dergelijk situaties voorspellen, echter zijn ze in de minderheid voor komend weekend en winnen de zachte oplossingen steeds meer terrein. We denken dan gemiddeld aan 8°C met een stijgende kans op regenzones vanaf de Atlantische Oceaan.

hoogtekaart donderdag 21 januari 2016
We baseren ons in dit artikel op de laatste runs van het Amerikaans weermodel GFS. Het Europees weermodel ECMWF berekent een éénzelfde trend tot verzachting maar met steeds een andere schets van het scenario. We zien bijvoorbeeld tot en met donderdag een hogedrukgebied met kern boven de Benelux. We bevinden ons hier duidelijk onder het systeem met een variabele grondwind en dus nog steeds koude condities op het continent. Nederland en België pikken hiervan een graantje mee met meestal lichte tot matige nachtvorst. Overdag komt het kwik amper boven het vriespunt uit. Een sterk staaltje van putje winter waarbij zelfs een gebrek aan voldoende kou in de bovenlucht toch lokaal voor ijsdagen kan zorgen.

Vrijdag klapt het semi-eurohoog dat we duidelijk zien op bovenstaande weerkaart om richting het oosten van de Benelux. De druk vanaf de Atlantische Oceaan wordt te groot waardoor het hele kaartenhuisje als pudding in elkaar stort. De kou boven Oost-Europa wordt daardoor ook vakkundig naar het oosten geduwd met een steeds prominentere straalstroom. Een setting waarbij we de zachte lucht uit het westen kunnen vergelijken met een stormram die Koning Winter enkele serieuze klappen verkoopt. En u raadt het natuurlijk, de Benelux is er al snel aan voor de moeite.

Elders in Europa (oosten) blijft de koude zich handhaven en conserveren. Iets wat niet slecht is wanneer we denken richting februari en een nieuwe poging van koning winter om het westen te veroveren. De brongebieden blijven immers optimaal om transportkoude mogelijk te maken.

hoogtekaart vrijdag 22 januari 2016
Druk vanaf de Atlantische Oceaan wordt erg groot (merk de grote plas koude op die vanaf Groenland richting het zuiden stroomt). Het hogedrukgebied met kern boven Duitsland klapt om richting het oosten en een inval van zachte lucht is een feit. Een dooi aanval kan starten, die in de Ardennen zorgt voor een snel degraderend sneeuwdek, zowel in kwaliteit als in hoeveelheid. Opgelet voor hoge waterstanden in de regio!
dooi-aanval vrijdag 22 januari 2016
Op vrijdag 22 januari 2016 wordt een dooi-aanval voorbereid vanaf het zuidwesten. Merk de enorme plas aan koude op boven het oosten tot noordoosten van Europa. Mits een gunstige luchtcirculatie in februari kunnen we hiervan profiteren om de koude snel opnieuw tot in West-Europa te krijgen.

Tijdens de nacht en ochtend gevaarlijk glad

Komende dagen krijgen we veelal te maken met heldere condities overdag en vrieskoude in de nachtperiode. Diverse weermodellen berekenen mits optimale uitstraling (weinig wolken, optimaal verlies aan warmte) lichte tot matige vorst in gebieden beneden 200 meter. Waar een sneeuwdek is ontstaan (noordoosten van Nederland en Ardennen) kan het kwik nog een pak lager zakken. Waardes richting strenge vorst zijn dan zeker niet uitgesloten.

Nu vrijdag verdwijnen de meest koude opties in alle weermodellen en neemt de kans op neerslag opnieuw toe. Het spreekt voor zich dat tijdens een dooi-aanval eerst winterse neerslag mogelijk is. Op een bevroren ondergrond vriest de regen dan ook meteen aan met een significant gevaar op ijzel.

aanvriezende neerslag 22 januari 2016
Op vrijdagochtend begint het vanaf het zuidwesten te regenen. We spreken over regen omdat de luchtkolom tussen de wolk en de aardoppervlak in een bepaald segment opgewarmd is waardoor de sneeuwvlok smelt. Dit valt vervolgens op een bevroren ondergrond met een grote kans op ijzel.

Winterprik met allure

Wanneer we menig mensen horen praten over deze ‘mini-winterprik’ kunnen we alleen maar teleurgesteld zijn. Als we kijken naar de vorige winter 2014-2015 mogen we ons vooral in de handjes wrijven! We hebben de ijzelsituatie zien verschijnen in het noordoosten van Nederland, we hebben een pak sneeuw geregistreerd in de Ardennen (30-40 cm volgens officiële metingen) en we hebben strenge tot zeer strenge vorst mogen opmeten (-16.5°C in Wirtfeld).

Allemaal elementen die het gewoon samenvatten als een mooie winterse episode waarbij normvervaging/sensationele houdingen enkel afbreuk doen aan deze periode.

later gevoelig zachter
1 van de ingezonden foto’s op Noodweer Benelux. Bedankt Van Gheluwe Jurgen

SSW volgens GFS-weermodel

Voor de liefhebbers van wat meer technisch materiaal: de stratosfeer krijgt komende maand een flinke klap op 10 hPa. We zien een forse opwarming ontstaan (rode kleuren) die de compacte Polar Vortex serieus kan ontregelen. Maar al te vaak wordt meteen naar de term SSW gegrepen terwijl een SSW pas effectief is als er ook downwelling is naar de andere niveaus buiten 10 hPa.

Wat blijkt nu, via een image die werd gepost door Thomas Vervloesem eerder vandaag is dat ook effectief het geval. Het effect van een SSW is meestal 2/3 weken later merkbaar in het veelvuldig verschijnen van wilde kaarten die gunstig kunnen uitvallen voor Europa of net niet. We gaan zien waar het verhaaltje eindigt!

gevoelige warming eind januari 2016
Op de analysekaart van 10 hPa (stratosfeer) zien we een stevige opwarming ontstaan (gele, oranje en rode tinten). Dat betekent dat de hoeveelheid koude op dat niveau flinke klappen gaat krijgen en zich later ook kan vertalen in een SSW die de kans op oostelijke luchtcirculatie doet stijgen.

Matthew Hugo op Twitter

Een aanrader op Twitter is de persoon Matthew Hugo. Tijdens de winter steeds erg actief om de hoogtekaarten te bespreken en de situatie in de atmosfeer. 1 van zijn laatste tweets was dan ook erg interessant om lezen. Een patroon zoals we dat gekend hebben in december 2015 lijkt er voor februari en maart 2016 niet aan te komen. Laat maar komen.

Nicolas

Door Nicolas

Bezieler van NoodweerBenelux. Een onuitputtelijke passie voor het weer zorgt ervoor dat ik iedere dag met veel plezier aan het werk mag gaan.


Verder lezen

Alles bekijken

Weersverwachting Ronde van Vlaanderen 2024

5 uren geleden - 6 min. lezen
13

Natte lente na een El Niño-winter

4 dagen geleden - 7 min. lezen