Bredere oorzaken van droogte in de Benelux: lente 2025

Droog weer en veel zon, daar genieten we van, maar het is interessant de onderliggende oorzaken onder de loep te nemen om de regionale trends beter te snappen. In de regio Benelux, Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk viel deze lente veel minder neerslag dan normaal en werden hoger dan normale temperaturen geregistreerd. Wat zijn de oorzaken van droogte in de Benelux voor deze lente? Enkele inzichten in de ligging van drukgebieden en de straalstroom.

• Voor een gedetailleerd weerbericht van de Benelux, kijk hier.

Mooi, droog en/of warm weer is altijd mogelijk in de lente, april doet namelijk wat hij wil. Toch is nu de continuïteit van het droge weer opvallend en roept vragen op. Waardoor wordt ons weer bepaald? Dat kwam reeds in verschillende artikels aan bod, maar hier komen we er even op terug, met de uitzonderlijke droogte in de Benelux als focus.

• Oost-Vlaanderen: oppompverbod.
• Aprilse grillen, wat was dat weer?

Opvallend is ook dat het zonnige weer in de Benelux in de pas loopt met regenachtig weer op het Iberische Schiereiland. Het is er winderig en er valt regen op vele plekken. Stabiel weer is er nog niet in zicht.

• Natter in Spanje: ook door minder zee-ijs.
• 21 maart: Benelux was even de warmste plek van heel Europa.

Weer van West-Europa

Het weer in West-Europa wordt door de ligging en de evolutie van drukgebieden bepaald. De aanvoer van lucht is – regionaal gezien – bijna altijd uit het westen, wat met de rotatie van de aarde te maken heeft. Depressies en lagedruk, gegenereerd in de straalstroom, worden richting West-Europa gestuwd. Normaalgezien krijg de Benelux de volle laag en een lente zonder regen is hoogst uitzonderlijk.

Het normale patroon is dat lagedruk boven IJsland ligt en hoge druk boven de Azoren. De straalstroom ligt bij deze positieve NAO dan tussen beide systemen, wat leidt tot typisch wisselvallig weer in de Benelux.

• Meer over de Noord-Atlantische Oscillatie (NAO).

Scandihoog

Maar de straalstroom maakt nu meer kronkels dan normaal. Hogedrukblokkades blijven lang boven West-Europa liggen. Atlantische depressies maken geen kans. Ook nu zien we op weerkaarten hoe een hogedrukgebied boven Scandinavië ligt. Dit Scandihoog laat continentale lucht aanwaaien uit het oosten. In deze configuratie is regen een onmogelijkheid. Ons weerbericht bevestigt inderdaad dat het nog lang droog blijft.

Sinds eind februari hangen hogedrukgebieden, die eerder kenmerkend zijn voor het Iberisch Schiereiland, vooral boven Noordwest Europa, meerbepaald boven het Verenigd Koninkrijk, Scandinavië en de Benelux.

Oorzaken van droogte: straalstroom

De straalstroom is de doorslaggevende factor in het regionale weerbeeld van lente 2025 in de Benelux en West-Europa. Deze lente volgt de straalstroom een meer kronkelend pad en buigt vaak ten noorden van het VK af naar het zuiden. Vandaag is een enorme bocht te zien die van het westen van Ierland zuidwaarts trekt en omdraait over Spanje, terugkerend naar Britse Eilanden.

Hierdoor blijven hogedrukgebieden langer liggen (hogedrukblokkade) en worden regen- en stormsystemen omgeleid via Portugal en Spanje, waar het natter en kouder dan normaal is.

In plaats van van west naar oost, stroomt de straalstroom van noord naar zuid. Een ander gevolg is het regelmatige afsnoeren van koude luchtlagen, die in Iberië bekendstaan als DANA, een veelbesproken fenomeen.