Winterse signalen in West-Europa (deel 12)
Zo snel kan het keren… Waar de weerkaarten er eind vorige week ronduit winters uitzagen is het momenteel echt zoeken naar winterse signalen. De hogedrukrug werd/wordt volledig overrompeld door depressies waardoor het koude transport maar zeer tijdelijk op gang kan komen uit een noordwestcirculatie. Is er nog hoop de komende weken? Wat zeggen de winterse signalen in West-Europa?
Winterse omstandigheden van korte duur
Momenteel is het licht winters weer met winterse buien voor het laagland en sneeuwbuien voor de Ardennen. Daar heeft zich vandaag een sneeuwlaag gevormd van lokaal 10 cm en meer. Oorzaak van dit koudere weer is de aankondigde depressie boven de Noordelijke Atlantische Oceaan die via een hele omweg polaire lucht naar de Benelux stuurt.
Morgen zorgt een venijnige depressie van over de Britse Eilanden voor een zeer snelle (maar tijdelijke) dooiaanval met temperaturen die bijna 10°C stijgen (zeker op hoogte). Dit gaat gepaard met een stormachtig wind (in Nederland ook stormwind). Over de windsituatie van morgen (ik neem bewust het wordt storm niet in de mond) kunnen jullie alles vinden via deze link.
Na de passage van de kleine depressie draait de wind terug naar het noordwesten en wordt er opnieuw polaire lucht aangevoerd. Na een tijdelijke regen-/zachte periode op donderdag wordt het vrijdag dus weer kouder met winterse buien voor het laagland en sneeuwbuien voor de Ardennen. Indien de regen daar morgen niet te veel roet in het eten gooit is wintersport op zaterdag misschien mogelijk.
Op bovenstaande weerkaart zien we de hogedrukrug boven de Atlantische Oceaan die meteen wordt dichtgeklapt vanaf het westen. De straalstroom over Europa zakt ook niet zuidelijke genoeg waardoor de invloed van het Azorenhoog weer snel zal vergroten. Na ook nog een koude zaterdag volgt er op zondag een echte dooiaanval met veel regen en hoge temperaturen.
Sneeuwbedekking Eurazië
Ten opzichte van vorige week zien we een duidelijke sneeuwuitbreiding richting Oost-Europa. Roemenië, Oekraïne, Turkije… kregen allemaal een stevige lading sneeuw. In West-Europa veranderde er weinig tot niets. Deze kaart is van gisteren, vandaag zal ook een deel van West-Europa wel wit zijn geworden (Ardennen/Sauerland/Vogezen/Zwarte Woud).
Vergeleken met vorig jaar is het sneeuwdek een pak kleiner. Toen kenden we in Europa een sneeuwrijke periode waarbij het bijna overal (behalve in het westen) wit zag. Later in de maand veranderde dat weer wel.
Temperatuurafwijking van het zeewater
Onderstaande kaart toont de temperatuurafwijking van het zeewater. De waters rond Europa zijn nog steeds neutraal tot iets kouder dan normaal voor de tijd van het jaar. Enkel de Zwarte Zee en de Baltische Zee is beduidend warmer. De Atlantische Oceaan is een pak warmer dan normaal wat de depressieactiviteit alleen maar in de hand speelt.
La Niña is ook nog duidelijk zichtbaar. Mogelijk is dat een van de verklarende factoren voor het uitblijvende winterweer bij ons en het koudere weer voor Noord-Amerika.
Een theorie die ik ook wel volg is de link tussen Noord-Amerika en Europa. Wanneer de VS winterweer heeft, is het bij ons vaak zacht? Er wordt momenteel veel onderzoek naar gedaan maar een van de verklaringen zou kunnen zijn dat koude luchtuitstroming over Noord-Amerika uiteindelijk op de westelijke Atlantische Oceaan terecht komt waardoor daar depressieactiviteit getriggerd wordt. Indien de straalstroom voldoende zonaal ligt zorgen deze depressies ervoor dat ruggen van hoge druk moeilijk standhouden, zoals we nu ook zien.
Polar Vortex
Afgelopen dagen kwamen berekeningen van het Amerikaanse weermodel met een krachtige aanval op de Polar Vortex tijdens de laatste decade van januari. Dit zou dan kunnen leiden tot een echte instorting van deze vortex en bijgevolg ook verhoogde kans op koudeuitstroming. De laatste runs zijn echter alweer kariger met de aanval en voorzien wel een verzwakking (die nu al aan de gang is) maar geen volledige instorting.
Onderstaande grafiek toont dat door de huidige interactie tropo- en stratosfeer de Polar Vortex vrij snel verzwakt. Richting 24 januari zou deze dan weer versterken. Nadien zorgt de aangekondigde aanval op de PV wel voor een verzwakking maar lang niet voldoende om deze helemaal uit het lood te slaan. Een echte instorting lijkt er niet meteen te komen (voor februari?). Bovendien zitten we nu al in de periode van de winter waarin de sterkte van de Polar Vortex uit zichzelf al begint af te nemen.
AO- en NAO-index
Tot slot nog een blik op de AO- en NAO-index.
Zoals te zien op onderstaande grafiek gaat de AO-index momenteel snel over in een negatieve fase. Deze komt overeen met drukstijgingen boven Groenland. Op de langere termijn behoudt deze index een negatieve waarde. De druk boven het hoge noorden blijft aan de hoge kant waardoor rugvorming waarschijnlijk nog meermaals op de (lange termijn) kaarten zal verschijnen.
De NAO-index daalt komende dagen eveneens maar zou wel positief blijven over de hele periode. De straalstroom (trog in de meandering) zakt niet zuidelijk genoeg om lage druk te genereren over Zuid-Europa en de rug wordt overrompeld waardoor hogedrukopbouw over IJsland niet mogelijk is. Geen positief nieuws dus van de NAO-index.
Conclusie?
Het mag duidelijk zijn dat we er momenteel niet goed voor staan. Na een koudere periode deze week lijkt het Azorenhoog vanaf zondag weer wat noordelijker en oostelijker post te vatten (zo boven Spanje) waardoor we in een zuidwestelijk regime terecht komen. Zachte en en maritiem gestoorde lucht vindt dan weer zijn weg naar ons land met hogere temperaturen en regelmatig regen.
Onderstaande pluimen tonen dat het Azorenhoog onverbiddelijk sterk blijft met aanhoudende luchtdruk rond 1030 hPa voor Lissabon. Tegelijk blijft de luchtdruk boven IJsland laag met depressiegolven. Tussen deze twee in domineert een westelijke tot zuidwestelijke wind in de Benelux.
Hopelijk volgende week beter nieuws wat betreft de winterse signalen in West-Europa!
