We zijn reeds bij de derde maand van het jaar aangekomen. Maart is de maand bij uitstek waar het lentegevoel terugkeert en de lente ook daadwerkelijk start! We moeten ook alle klokken in huis veranderen naar het zomeruur en zien voor de tweede keer dit jaar een blauwe maan. Of is deze toch niet zo blauw?

• Blijf op de hoogte van het actuele weer via onze handige tool.

Maankalender voor maart

Reeds aan de start van de maand maart kunnen we de volle maan aan de hemel zien staan. Aangezien volle maan aan het begin van de maand voortkomt en maart een lange maand is, kunnen we nog binnen de maand opnieuw een volle maan zien. We spreken dan van een blauwe maan. Diegene die op zoek gaan naar de blauwe kleur zijn er echter aan voor de moeite, de maan behoudt haar gebruikelijke kleur. Op 9 maart zien we het laatste kwartier waarna de maan steeds minder met haar verlichte kant naar de aarde staat. De schaduwzijde van de maan, de nieuwe maan, zien we op 17 maart. Vervolgens keert het licht langzaamaan terug tot we het eerste kwartier bereiken op 24 maart. En afsluiten doen we, zoals eerder vermeld, met een blauwe maan! Dit is toch wat bijzonder aangezien we voor de tweede keer dit jaar een blauwe maan hebben. Het is nog wachten tot 2037 om opnieuw twee blauwe manen in een jaar te hebben.

• Tuur je graag naar de sterrenhemel? Deze telescoop is zeker goed voor de beginnende astronoom. (aff.)

Maandoverzicht nachthemel maart

Op de eerste dag van maart start de weerkundige lente. Deze meteorologische lente omvat maart, april en mei. De astronomische lente mogen we later op de maand, op 20 maart, verwachten.

Op zondag 4 maart staat Neptunus in conjunctie met de zon. Neptunus, de zon en de aarde staan nu op een rechte lijn. We zien Neptunus vanaf de aarde achter de zon langs bewegen. Hoewel Neptunus niet door de zonneschijf bedekt wordt, is ze toch niet zichtbaar voor ons. Deze buitenplaneet bevindt zich nu ver van onze thuisplaneet op zo’n 4628 miljoen kilometer!

Op 8 maart is Jupiter stationair in elliptische lengte. Dit betekent dat Jupiter in tegengestelde richting beweegt ten opzichte van de sterren wanneer hij aan de oppositielus begint. Jupiter is ’s ochtends goed zichtbaar aan de horizon. Tijdens de oppositielus komt Jupiter rond zonsondergang op en zal de hele nacht zichtbaar blijven. Jupiter is met het blote oog waarneembaar als een “grote ster” aan de hemel.

Op zondag 11 maart komt de maan in het apogeum van haar baan om de aarde. De afstand tussen de aarde en haar natuurlijke satelliet bedraagt momenteel 404 678 km. De maan is nu ver van ons verwijderd. We hebben op dit moment een afnemende maan die voor minder dan de helft verlicht is.

Mercurius is de avondster op 15 maart. Mercurius bevindt zich op 18° boven de horizon en gaat pas ruim anderhalf uur na de zon onder.  

• Wil je meer te weten komen over de sterrenhemel, dan is dit weetboek echt een aanrader voor jong en oud. (aff.)

Op 20 maart is het dan zo ver! De lente-equinox bereikt het land en we mogen nu de astronomische lente verwelkomen. De zon bescheen in herfst en winter voornamelijk het zuidelijk halfrond en maakt vandaag de oversteek naar het noordelijk halfrond. Daar zal ze het komende half jaar lente en zomer brengen. Vandaag staat de zon pal boven de evenaar. Dit zorgt ervoor dat dag en nacht overal ongeveer even lang zijn. Vanaf nu duren de dagen langer dan de nachten.

Deze tijd van het jaar is ideaal om bijvoorbeeld sterrenstelsel M99, ook gekend als de Pin-wheel-nevel, of M100 waar te nemen. Op zondag 25 maart vinden we het object op haar maximale hoogte, 52° boven de horizon om 00.53 uur. Beter is nog om dit soort deepsky-objecten waar te nemen tijdens nieuwe maan aangezien er dan geen lichthinder is van de maan.

M99, ook gekend als de pin-wheel-nevel. (NASA/ESA Hubble Space Telescope)

Zet 25 maart maar al klaar in de agenda want dat de lente weer in het land is, heeft als gevolg dat we ook onze klok mogen verzetten. En dan niet van de living naar de hal, maar van 02.00 uur naar 03.00 uur. De zomertijd gaat van start! We verliezen dus een uurtje slaap, maar krijgen het lentegevoel in de plaats wanneer we wakker worden en de zon al goed te zien is. 

Op maandag 26 maart staat de maan in het perigeum van haar baan om de aarde. De maan staat nu dicht bij ons, op zo’n 369 103 km. De maan lijkt nu misschien wat groter dan gemiddeld, al is ze maar voor 67% verlicht door de zon.

Meteorenkalender

In maart krijgen we de Virginiden, γ-Normiden en δ-Pavoniden te zien. De Virginiden bereiken hun hoogtepunt op 28 februari. De meteoren zijn eerder traag te noemen en kunnen soms vuurbollen tonen aan de hemel. De radiant ligt op 3° boven de horizon en we kunnen ongeveer 2 meteoren per uur waarnemen. Helaas is dit tijdens de volle maan, waardoor de waarneming mogelijks verstoord wordt. De andere twee meteorenzwermen hebben hun radiant onder de horizon zitten, maar mogelijks zien we er toch een paar lichtstrepen van aan de hemel verschijnen. Ook sporadische meteoren zijn steeds aanwezig.

Bron: NASA, hemel.waarnemen.com