Koudere tendens definitief van de baan, of toch niet helemaal?

Enkele dagen geleden gaven de weermodellen nog een flinke potentie tot winters weer aan het einde van deze maand. Inmiddels kunnen we wel stellen dat die koudere tendens geheel uit de modellen verdwenen is. Maar betekent dit ook dat de situatie geheel kansloos is? Verder een vooruitblik op de zeer hoge temperaturen in de tweede helft van volgende week.

Koudere tendens in de kiem gesmoord door randstoring boven Atlantische Oceaan

Dat de koudere tendens niet doorgaat heeft te maken met de ontwikkeling van een randstoring van de ‘moederdepressie’ op de Atlantische Oceaan. Eerdere modelruns lieten zien dat het systeem pal richting het noorden zou trekken. Door de warme luchtstroom (warmteadvectie oftewel WAA) voor deze depressie uit zou het hogedrukgebied boven Groenland een uitloper krijgen richting de Noordzee.

Inmiddels heeft de randstoring een andere koers gekozen: niet van zuid naar noord, maar van west naar oost. De deur voor WAA richting Groenland (voeding voor een hogedrukgebied) blijft hiermee gesloten en de hogedrukuitloper boven de Noordzee zal er dan ook niet komen. In plaats daarvan krijgen wij te maken met een zuidwestcirculatie. Vanaf woensdag zal er zeer zachte lucht over de Benelux uitstromen, waarin de temperaturen hoog kunnen oplopen.

Onstuimig slot van het weekend

Zondag wordt een onstuimige dag. Het weerbeeld oogt best vriendelijk: de zon schijnt regelmatig en het blijft op een enkele bui na droog. Het is echter de noordwestenwind die het voor het gevoel onstuimig maakt. Boven land waait het matig tot vrij krachtig, in de kustprovincies hard. Mogelijk komt het vlak aan zee zelfs tot een stormachtige wind. Daarbij zijn windstoten tot ruim 90 kilometer per uur mogelijk. De temperatuur stijgt naar 7 tot 10°C. Op de Hoge Venen geen hogere maxima dan 3 tot 5°C.

• Hoeveel wind krijgt jouw woonplaats zondag te verwerken? Bekijk het op de windkaart.

In de avond en nacht naar maandag volgt vanuit het westen een aaneengesloten gebied met regen. In de Ardennen kan de regen nog worden voorafgegaan door smeltende sneeuw. De wind zal geleidelijk iets in kracht afnemen naar matig tot krachtig (3 tot 6 Beaufort). De minima komen uit tussen 0°C op de Hoge Venen en 6°C aan de kust.

Regenachtig weer op maandag en dinsdag

Op maandag is het overwegend bewolkt en regent het langdurig. Vooral in het noordwesten van de Benelux plenst het behoorlijk en kan er meer dan 10 millimeter vallen. Elders is het ook somber en regenachtig. De ochtend verloopt met name landinwaarts nog kil met circa 3°C. In de middag stroomt er vanuit het westen zachtere lucht binnen, waardoor het kwik kan stijgen naar 9-12°C. In het noordoosten van Nederland blijft de koelere lucht wat langer hangen. Daar geen hogere maxima dan 5-8°C. De wind is matig tot vrij krachtig en komt uit het zuiden tot zuidwesten.

In de nacht naar dinsdag aanhoudende regenval, vooral in het midden en zuiden van de Benelux. In het noorden van Nederland wordt het iets droger en kan het mogelijk zelfs even opklaren. De verschillen in minima zijn groot: 3°C in Groningen tot 10°C in West-Vlaanderen.

Dinsdag krijgen we meer van hetzelfde. Opnieuw is het grijs en regenachtig. De hoeveelheden zullen wel een stuk minder zijn dan op maandag. Dat betekent dat het ook langere perioden droog zal zijn. De matige wind uit het zuidwesten zorgt voor maxima tussen 10 en 12°C.

Zeer zachte lucht, droog met zonneschijn

Vanaf woensdag komen we nog dieper in de zachte lucht terecht. Dat leidt tot bijzonder hoge temperaturen voor de tijd van het jaar, zowel overdag als ‘s nachts. Daarbij is woensdag een overgangsdag: er passeert een warmtefront met motregen. Achter dit front klaart het in de loop van de middag voorzichtig op. De zon komt erbij en de neerslag verlaat ons gebied. Het kwik stijgt naar 11 tot 13°C, wat zacht voor de tijd van het jaar is. Normaal wordt het overdag een graad of 8 in de laatste decade van november.

Donderdag en vrijdag verlopen nog zachter. Op beide dagen liggen de maximumtemperaturen tussen 13°C op de Waddeneilanden en 16°C in het Belgische laagland. Zeer lokaal zou het op vrijdag wel eens 17°C kunnen worden. Dit zijn waarden die bijna recordhoog zijn voor eind november. Op beide dagen is het overwegend droog en schijnt de zon geregeld. Wel wakkert de zuidwestenwind aan naar matig boven land (windkracht 4) tot krachtig aan de kust (windkracht 8).

• Bekijk het weerbericht voor de komende dagen

Situatie in het hoge noorden zeker niet kansloos vanuit winters perspectief

Ondanks de recordhoge temperaturen in de Benelux is er van een klassieke westcirculatie geen sprake. De luchtdruk boven Groenland blijft de komende tijd vrij hoog, waardoor depressies met koude lucht gedwongen worden een zuidelijkere koers te volgen. Alleen vallen de depressies precies op de verkeerde plekken om de kou richting de Benelux te transporteren.

Toch zijn er aanwijzingen dat de koudere tendens na 25 november opnieuw kans maakt. De depressie op de Atlantische Oceaan die ons de zeer zachte zuidelijke stroming bezorgt, lijkt vanaf zaterdag 25 november door te trekken richting het oosten. Aan de achterzijde van dit laag zou juist een noordwestcirculatie op gang kunnen komen, die koude polaire lucht aanvoert.

Door de aanwezigheid van het Groenlandhoog zou dit zelfs kunnen overgaan in een ware glijbaan van arctische lucht. Natte sneeuwbuien behoren in dat geval tot de mogelijkheid tijdens de laatste fase van november.

Het is echter nog voorbarig, want de zachte oplossingen zijn nog steeds in de meerderheid. Toch neemt het aandeel koudere opties in de weermodellen op de langere termijn weer toe. Zo lang deze opties aanwezig blijven, mogen we blijven hopen op een koudere tendens richting de maandwisseling.