31 januari 2018 - 5 min. lezen 7804 reacties

Ik weet dat we deze winter altijd voorzichtig moeten zijn maar nu durf ik toch stellen dat het winter wordt… De weermodellen lijken stilaan mooi op één lijn te zitten met wat we de volgende dagen en volgende week krijgen. Uiteraard zullen de details nog wijzigen maar (stevige) vorst, dat gaat komen! Winterse neerslag lijkt zeker mogelijk voor de hogere gebieden (Ardennen) maar mogelijk ook voor Laag-België en Nederland. 

Winterprik op komst

Op basis van de laatste weerkaarten mogen we stellen dat er een winterprik aankomt. Na wat licht winters weer de volgende dagen, vooral in de Ardennen en ‘s nachts, draait de wind zondag naar het noordoosten. Boven Scandinavië zien we stevige drukstijgingen (vorming van een Scandihoog) die verbinding zoeken met het Azorenhoog. Aan de oostkant hiervan stroomt relatief droge en ijskoude lucht uit naar de Benelux. Eindelijk winterweer!

Scandihoog
Zondag ontstaat er een Scandihoog met aan de oostkant koude uitstroming naar de Benelux. (Wetterzentrale)

Volgende week zien we de depressiedruk toenemen vanaf het westen (vanaf Groenland) maar de hogedrukrug zou toch enige tijd standhouden. Zo houdt het koude weer aan en wordt het mogelijk de volgende dagen nog verlengd. Onderstaande pluimen tonen de geleidelijke overgang naar kouder weer mooi aan. De koudste dagen zijn nu voorspeld voor begin volgende week.

Weerpluim
Pluimverwachting van vandaag. Links van GFS voor Brussel, rechts ECMWF voor Zuid-Nederland. (Meteociel en Weerplaza)

Hoelang het koudere weer gaat duren hangt af van de depressieactiviteit vanaf Groenland. Indien deze de hogedrukrug snel kan doorbreken belanden we in een west- tot noordwestcirculatie. De aangevoerde lucht wordt dan minder koud en de neerslagkans stijgt. Als deze echter geblokkeerd wordt blijven we onder invloed van aanvoer van polaire lucht uit het noordoosten. Geen nut om zover vooruit te kijken. We wachten eerst best af wat de kaarten de volgende dagen geven!

Depressie vanaf het westen
Volgende week komt de scheidingslijn tussen koud weer en depressie-invloed dichterbij. Wanneer en hoe de scheidingslijn komt is nog onzeker. (Wetterzentrale)

Signalen die wijzen op koud begin van februari

Zo, dan gaan we nu over naar de winterse signalen. Wat zeggen de sneeuwbedekking, zeewatertemperatuur, Polar Vortex, NAO en AO?

Sneeuwbedekking in Eurazië

Onderstaande kaart toont het verschil tussen de sneeuwbedekking dit jaar (rechts) en vorig jaar (links). Het is duidelijk dat de sneeuwbedekking richting Europa vorig jaar veel groter was. Enkel in het zuiden van Zweden (zoals al vaak deze winter) is de sneeuwomvang duidelijk groter. Komende dagen draait de wind naar het noordoosten en wordt er polaire lucht aangevoerd. Deze is overwegend droog al is het mogelijk dat het sneeuwdek wel uitbreid.

Sneeuwbedekking in Eurazië
Sneeuwbedekking in Eurazië vorig jaar (links) en dit jaar (rechts). (NOAA)

Zo zien we op de weerkaart van ECMWF veel paarse kleuren in Europa. Regelmatig kunnen er sneeuwbuien vallen die bij negatieve temperaturen uiteraard vaak blijven liggen. Het sneeuwdek zal komende week dus meer uitbreiden.

Sneeuwval Europa
Paarse kleuren voor komende week. Europa wordt witter. (Wetteronline)

Zeewatertemperaturen

Een blik op de temperatuurafwijkingen van het zeewater zegt ons nog steeds dat het zeewater bij ons warmer is dan normaal. Na een zeer zachte januarimaand is dat normaal ook. Aangezien de koudere lucht de komende dagen/week van het oosten komt heeft de zee een beperkte invloed. De Middellandse Zee behoudt haar ongeveer normale temperaturen.

Zeewatertemperatuurafwijking.
Zeewatertemperatuurafwijking. (Climate Reanalyzer)

Polar Vortex

Richting februari/maart neemt de sterkte van de Polar Vortex altijd af. De temperatuurgradiënt tussen pool en evenaar wordt kleiner, wat dit verklaart. De meeste volledige instortingen (SSW/Split) en omkeringen van de PV vinden ook plaats in februari. Al enkele dagen voorspelt het Amerikaanse weermodel weerkaarten met potentie tot een echte instorting van de PV. Of dit gaat gebeuren is nog maar de vraag maar dat de PV klappen gaat krijgen staat vast.

De invloed hiervan op het weer nabij het aardoppervlak volgt meestal 10-14 dagen later. Jullie kunnen het zelf uitrekenen, een instorting (warming) half februari zal dus pas eind van de maand iets betekenen. Kans op winterweer eind februari/maart dus volgens de theorie…

(Universiteit van Albany)

NAO- en AO-index

Tot slot nog een blik op de indices. De NAO-index blijft duidelijk positief. Een actieve depressie blijft rondtollen ter hoogte van IJsland waardoor de druk hier steeds lager blijft dan nabij Lissabon, ook al zal de luchtdruk daar dalen. Dat is de verklaring voor de positieve NAO-index. Zo zie je maar dat een negatieve NAO-index niet altijd nodig is voor kouder/winterweer.

De evolutie van de NAO-index
De evolutie van de NAO-index de volgende dagen. (NOAA)

De AO-index gaat blijft begin februari ongeveer neutraal. Hogedrukopbouw in het noorden wordt tegengewerkt door actieve depressies vanaf Groenland. Zolang de depressies daar blijven en geblokkeerd worden door de hogedrukrug is dit niet erg voor ons. En neutrale AO-index kan dus ook samenvallen met winterweer…

De AO-index
De AO-index voor de volgende dagen. (NOAA)

Zo, dat waren de wintersignalen voor vandaag. Zowel de NAO- als AO-index zijn niet echt goed voor winterweer. Toch zien we op de weerkaarten en pluimverwachtingen duidelijk dat er winterprik aankomt. Deze indices zijn dan ook geen noodzaak, we mogen ons niet blindstaren op de winterse signalen.

Ik zou zeggen, stay stuned en blijf mee reageren onder dit artikel. Het delen van meteorologische kennis helpt iedereen vooruit. Morgen meer nieuws over de toenemende kans op echt winterweer vanaf het weekend/volgende week!

Ik vertoef komende twee weken in de Alpen. Meer (live)updates volgen vanaf daar!

Courchevel
Perfecte pistes in Courchevel. (Twitter Courchevel)

Foto: Javier Vieras – (CC BY 2.0)

Lander

Door Lander

Postdoc glaciologie/klimatologie aan de ETH Zürich en VUB. Ik woon deeltijds in Zwitserland/België. Afgestudeerd fysisch geograaf aan de KU Leuven / VUB in de specialisatie weer- en klimaat. Sinds jongs af aan gepassioneerd door weer en klimaat focus ik mij binnen het team op het schrijven van weerberichten, blogs en het ontwikkelen van onze weerkaarten.


Verder lezen

Alles bekijken