18 december 2015 - 4 min. lezen 0 reacties

Voor de meeste mensen komt de zachte winterperiode waar we ons nu in bevinden, vooral als een leuke bijkomstigheid. Voor anderen is het juist vervelend, omdat hooikoortsklachten nu al de kop op steken. De natuur is dan ook behoorlijk van slag. Planten die normaal pas in februari bloeien, komen uit de knop of staan reeds in bloei. Daarnaast hebben boomsoorten zoals de hazelaars en de elzen op veel plaatsen al katjes. Doordat het zachte weer voorlopig aanhoudt, zal de natuur verder ontwaken. Mensen die last hebben van hooikoorts, zullen de komende tijd meer klachten gaan ondervinden. 

Hoge temperaturen

De oorzaak van de huidige natuurexplosie ligt in het extreem zachte weertype. Dat wordt veroorzaakt door een hogedrukblokkade in de bovenlucht boven Zuidoost-Europa. Het hogedrukgebied houdt de wind bij ons al weken in de zuidwesthoek en hiermee wordt alsmaar warme lucht vanaf zuidelijke breedten aangevoerd.

Al sinds begin november weet dit patroon – op enkele onderbrekingen na – stand te houden. Maar de huidige mildheid is wellicht niet de enige factor die een rol speelt. De uitzonderlijke kou halverwege oktober heeft de natuur namelijk behoorlijk in de war gebracht.

In de tweede decade van oktober lagen de maximumtemperaturen namelijk voor langere tijd ruim onder de 10 graden en ‘s nachts dook het kwik tot onder het vriespunt. Op 14 oktober viel er in de Ardennen en Zuid-Limburg zelfs sneeuw. Toen de temperaturen in november ineens weer begonnen op te lopen, reageerden bomen en planten daarop alsof de lente aangebroken was. Met de huidige decemberwarmte zal dit proces alleen maar versterkt worden.

Hooikoorts en haar klachten

Pollen zijn de mannelijke voortplantingscellen van bomen, grassen en planten. Indien deze cellen op ons neusslijmvlies, onze oogbollen of in onze luchtwegen komen, geeft het lichaam een allergische reactie: het gaat antistoffen produceren. Deze antistoffen hechten zich aan mestcellen, cellen die stoffen tegen indringers ‘bewaren’. Komen er nog meer pollen in het lichaam, dan laat de antistof de mestcel los. Hierbij scheurt de wand van de mestcel open en komt histamine vrij. Histamine veroorzaakt de klachten die wij hooikoorts noemen.

De mate van de klachten en ook het soort klachten variëren per persoon, maar dit zijn de meest voorkomende symptomen van hooikoorts:

  • Jeukende, pijnlijke ogen;
  • Niezen;
  • Vermoeidheid;
  • Hoesten;
  • Pijnlijk gevoel in de keel;
  • Jeukend gehemelte;
  • Gezwollen oogleden;
  • Loopneus

Waar loop je de grootste kans op hooikoortsverschijnselen?

Traditioneel zijn het de lager gelegen gebieden in het zuidoosten van de Benelux, waar de natuur als eerste uit haar winterslaap ontwaakt. Nu is dat niet anders. In Nederland betreft het vooral Zuid-Limburg en een klein deel van Midden-Limburg. In België gaat het om het Land van Herve, Haspengouw en de regio rondom Luik.

Welke bomen en planten staan in bloei?

Van de boomsoorten zijn het met name de els en de hazelaar, die momenteel veel pollen produceren. Als mensen die gevoelig zijn voor hooikoorts in aanraking komen met deze pollen, kunnen ze te maken krijgen met hooikoortsachtige verschijnselen (bijvoorbeeld veelvuldig niezen). De eerste bloei van de hazelaar ligt normaal rond 15 februari, maar nu is dat dus twee maanden vroeger.

Daarnaast staan er plantensoorten in bloei, die pas in het voorjaar hun eerste bloemen krijgen. Zo is er op diverse plaatsen in de Benelux al bloeiend speenkruid en fluitenkruis gespot. Net als bij de boomsoorten els en hazelaar, komen van deze planten ook pollen af die allergene reacties in het lichaam kunnen veroorzaken.

hazelaar
Vooral de bloeiende hazelaar is momenteel een belangrijke producent van pollen.

Weersverwachting voor komende dagen

Voorlopig houdt het zachte decemberweer aan en zal de pollenconcentratie in de lucht alleen maar verder toenemen. Tot en met volgende week dinsdag hebben we te maken met maximumtemperaturen die regelmatig in de buurt van de 15 graden uitkomen (en lokaal zelfs erboven). Daarnaast overheersen de droge perioden en schijnt de zon af en toe, wat de pollenafgifte ook stimuleert.

Pas richting de kerstdagen lijkt het wat wisselvalliger en iets frisser (of liever gezegd minder zacht) te worden, maar nachtvorst zit er niet in. Zolang het niet op uitgebreide schaal flink gaat vriezen, blijft de pollenproductie doorgaan.

15graden
Tot en met dinsdag maximumtemperaturen dichtbij de 15 graden.

Sommige linkjes bevatten affiliate

Bronnen:

  • gezondheidsnet.nl/hooikoorts
  • hooikoorts.com
  • nationalgeographic.nl
  • nationalezorggids.nl
  • pollennieuws.nl
  • pollennieuws.be

Gastblog

Door Gastblog

Expert in weer en klimaat of een ander boeiende niche in de wetenschap? Geregeld worden wetenschappers aan het woord gelaten via een gastblog.


Verder lezen

Alles bekijken