Hoe zeldzaam zijn orkanen in Europa?

Terwijl wij met aangenaam (na)zomerweer te maken hebben, zetten ze zich in Ierland schrap voor orkaan Ophelia. Orkanen in Europa zijn op zijn minst uitzonderlijk te noemen. Op dit moment is Ophelia nog een orkaan van de 3^de categorie, maar volgens de weersvoorspellingen zal de orkaan in kracht afnemen naarmate hij dichter bij Ierland komt.

• Volg de updates tijdens stormweer via NoodweerBenelux

Orkaan Ophelia

Ophelia groeide gisteren uit tot een orkaan van de 3^de categorie. De komende uren zal ze de noordwestkust van Spanje schampen en dan verder koers zetten richting Ierse wateren. In de voormiddag neemt de wind al in kracht toe in het zuiden van Ierland.

Rond de middag verwachten de weermodellen de eerste zwaardere windstoten van meer dan 100 km/u. Uiteindelijk kunnen na de middag windstoten voorkomen tot boven de 150 km/u!

Waarschijnlijk komt Ophelia aan land als een orkaan van de eerste categorie. Naarmate hij verder het binnenland intrekt, zwakt de orkaan in snel tempo af. Weliswaar blijven windstoten van meer dan 110 km/u tot de mogelijkheden behoren. Eenmaal Ophelia de Schotse wateren bereikt, zijn nog windstoten tot 100 km/u mogelijk.

• Lees hier meer over orkaan Ophelia!

Hoge golfhoogtes

Samen met de wind zal ook de golfhoogte toenemen. Langs de Ierse zuidkust kunnen golven voorkomen die lokaal een hoogte bereiken van (meer dan) 10 meter! Elders langs de Ierse kusten zullen de golven minder hoge toppen scheren.

Orkanen in Europa

Nog nooit in de geschiedenis werd in het oostelijk deel van de Atlantische Oceaan een orkaan waargenomen die zo krachtig is als Ophelia. Dit wijst er nogmaals op hoe uitzonderlijk deze situatie is. Indien Ophelia effectief als categorie 1 orkaan Ierland zou bereiken, dan is het nog maar de 3^de keer sinds het begin van de metingen dat een orkaan Europa bereikt.

Eerder deed Vince het al in 2005 en als we nog verder terugkeren was ook een orkaan in 1842 daar al in geslaagd. Beide orkanen kwamen aan land aan het Iberisch Schiereiland.

Toenemende kans op ex-orkanen

De laatste jaren hoorden we wel vaker berichten over namen van orkanen die over de Benelux trokken. Weliswaar ging het toen om restanten van orkanen. Het gebeurt vaker dat een orkaan in het westelijk deel van de Atlantische Oceaan uitgeraasd is en daarna opgeslorpt wordt in de straalstroom.

De straalstroom voert de restanten dan mee over de oceaan naar het Europese continent. Uiteindelijk blijft er niet veel meer van over als ze in onze regio terecht komen.

In de toekomst meer Ophelia’s?

Op korte termijn hoeven we niet direct te vrezen voor meer orkanen die hun weg vinden naar Europa. De grote oorzaak is de te lage temperatuur van het zeewater. Warm zeewater is namelijk dé voedingsbron voor orkanen. Velen denken dat er in de toekomst meer orkanen zullen afbuigen naar Europa.

Een bewering die we niet volledig kunnen ontkennen, maar het aantal orkanen die het Europese vasteland zullen bereiken blijft hoe dan ook klein. Orkanen in Europa zullen hoogstens wat minder uitzonderlijk worden. We moeten ook rekening houden met de klimaatopwarming.

Sommige computermodellen berekenen in een volgend, warmer klimaat 13 zware stormen met orkaankracht (12 Bft) in een periode van 30 jaar in Europa. Ter vergelijking: in ons huidig klimaat hebben we ongeveer 2 zware stormen per 30 jaar.