Droogte zet door in de Benelux: volgende week tot 20°C?

De maand maart verloopt uiterst droog tot nog toe en daar lijkt niet meteen verandering in te komen. Ondanks dat er komende dagen sporadisch wat neerslag verwacht wordt, zal volgende week de hogedruk opnieuw zegevieren boven de Benelux. Ook de temperaturen zouden weer in stijgende lijn gaan. Sommige weermodellen hinten opnieuw naar een lenteachtige 20°C volgende week. Door de dominantie van hogedruk lijkt de droogte voorlopig aan te houden. En zo zal april aanvankelijk verder bouwen op hetzelfde elan als maart. Zit er nog een droogterecord in? En zal de droogte ook een effect hebben het weer komende zomer?

• Weerliefhebber? Volg ons via X en Facebook
• Volg de interessante weerberichten op Youtube

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s uploaden.

Maart tot nog toe uiterst droog

De maand maart verliep tot nog toe uiterst droog. Er viel amper een druppel neerslag in de Benelux. In Ukkel, het referentiestation voor België, klokken we voorlopig af op 3.3 millimeter regen. In De Bilt, het referentiestation van Nederland, viel er tot nog toe niet meer dan 1 millimeter tijdens de hele maand maart. En dat is toch wel bijzonder.

De komende dagen wordt er nog wat neerslag verwacht. Vooral op vrijdag en zondag kunnen er mogelijk nog enkele millimeters bijkomen. De uiteindelijke eindstand zullen we pas op 31 maart definitief kunnen afkloppen. Een record gaan we wellicht net niet breken. Voor Ukkel staat dit record op 2022 met amper 2.2 millimeter regen. Voor de Bilt staat het record voorlopig op 1929. Maar dat maart een uitzonderlijk droge maand zal zijn staat buiten kijf.

Wat mogen we de komende dagen nog verwachten?

De komende dagen krijgen we te maken met licht gestoorde lucht. Zowel op vrijdag als op zondag zouden er zwakke storingen van west naar oost trekken die tijdelijk wat regen kunnen opleveren. We verwachten echter geen grote hoeveelheden. We weten dus nu al dat maart in de statistieken zal duiken als een uitzonderlijk droge maand. Dit hebben we hoofdzakelijk te danken aan de dominantie van invloed van hogedrukgebieden.

Ook volgende week zal een hogedrukgebied zich opnieuw opbouwen nabij onze streken. Het Azorenhoog verplaatst zich richting West-Europa en trekt via de Golf van Biskaje de Noordzee op om uiteindelijk midden volgende week rond Denemarken uit te komen. Aanvankelijk krijgen we begin volgende week nog aanvoer van polaire zeelucht uit het noorden tot noordwesten, maar stilaan draait de stroming naar het noordoosten tot oosten en droogt de lucht weer uit. Vanuit die hoek zal het ook weer wat gaan opwarmen, al kan er tijdelijk wel een onaangename oostenwind komen te staan. De combinatie van zon en een matige oostelijke bries zullen de bodem nog verder uitdrogen.

Tot 20°C volgende week?

Op de temperatuurpluim zien we duidelijk een stijgende tendens in de loop van de week. Sommige weermodellen hinten zelfs richting een 20°C op donderdag. Dit zal afhangen van de exacte windrichting waarmee we te maken krijgen. Als de hogedruk zich wat weet te verplaatsen zodat we in een zuidoostelijke stroming terecht komen zijn deze temperaturen waarschijnlijk. Mocht de stroming weer draaien naar het noorden kan het mogelijk weer afkoelen. Vanaf en vooral na donderdag zien we dan ook grotere verschillen ontstaan in de temperaturen, veroorzaakt door de onzekerheid in windrichting.

Welke neveneffecten kan de droogte met zich meebrengen?

Als ook april en/of mei droog verlopen, dan zou dit wel eens gevolgen kunnen hebben op de temperaturen komende zomer. Intussen zien we dat vooral de toplaag van de bodem sterk is uitgedroogd. Stop je een spade in de grond, dan zal je merken dat er op enige diepte wel nog veel bodemvocht zit. Dit zijn nog de naweeën van de hoge grondwaterstanden van afgelopen winter en bij uitbreiding zelfs van afgelopen jaar. Hoe droger de bodem is en hoe minder bodemvocht deze bevat, hoe groter het risico is op extremere temperaturen tijdens de zomermaanden.

Bij eenzelfde hoeveelheid zonne-energie die op de bodem valt zal een bodem die meer vocht bevat trager opwarmen dan een droge bodem. Dit komt omdat het bodemvocht eerst verdampt moet worden, vooraleer de zonne-energie ten volle benut kan worden om de bodem op te warmen. Verdamping onttrekt bovendien warmte aan de omgeving, dat is een proces dat energie vraagt, waardoor de temperatuur minder snel oploopt bij veel bodemvocht. Bij een droge bodem zal quasi alle zonne-energie meteen aangewend kunnen worden om de bodem en luchtlaag erboven op te warmen, met hogere temperaturen tot gevolg.

Recente statistieken bevestigen deze theorie. In 2019, toen we voor het eerst meer dan 40°C maten in de schaduw in België, werd de zomer ook voorafgegaan door een zeer droog voorjaar. Mocht dit niet het geval geweest zijn, dan zouden we wellicht iets minder extreme temperaturen gekregen hebben.