1

Iedereen kent, of heeft ongetwijfeld ooit al eens gehoord van, de ruimtetelescoop Hubble. Deze ruimtetelescoop werd op 24 april 1990 door de NASA en ESA in een baan rond de Aarde gebracht en doet sindsdien optische waarnemingen in ons heelal. Talrijke foto’s in onze ruimteblogs zijn dan ook door Hubble genomen. Één van de bekendste en ongetwijfeld mooiste foto’s die door Hubble genomen is, kunt u hieronder zien. Het betreft de Adelaarsnevel (M16). De James Webb ruimtetelescoop wordt in december 2021 gelanceerd en zal vanaf dan gaan samenwerken met Hubble. De lancering werd al enkele keren uitgesteld door diverse redenen. Wat zijn nu de gelijkenissen en verschillen tussen deze twee telescopen? Wat is het doel van de James Webb telescoop? Welke technologieën neemt hij mee naar de ruimte? Dit en nog veel meer leest u in deze blog.

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.

De adembenemende Adelaarsnevel (M16) en zijn drie pilaren. Credit: NASA, ESA, and the Hubble Heritage Team (STScI/AURA)

Doel van de telescoop

De James Webb ruimtetelescoop is een infraroodtelescoop die in de toekomst zal samenwerken met de Hubble ruimtetelescoop. James Webb heeft een groter bereik aan golflengten en is ook gevoeliger dan Hubble. De langere golflengten zorgen ervoor dat deze telescoop veel dichter bij de oerknal kan gaan kijken. Zo kunnen we eindelijk onderzoek verrichten over de vorming van de eerste sterrenstelsels en in stofwolken gaan kijken waar zich nu sterren en planetenstelsels vormen. Concreet tracht James Webb een vierdelige missie te vervullen:

  • Vorming van nieuwe sterrenstelsels observeren
  • Chemische en fysische samenstelling van (verre) sterrenstelsels in kaart brengen en onderzoeken of er leven mogelijk is
  • Opzoek gaan naar het begin der tijden: opvangen van licht van sterrenstelsels die kort na de oerknal werden gevormd
  • Onderzoeken hoe de oudere sterrenstelsels geëvolueerd zijn naar hun huidige vorm en samenstelling

Vergelijking met Hubble

De resultaten van de ruimtetelescoop Hubble hebben de mensheid al flink wat geleerd over onze ruimte, maar er is nog veel meer dat we nog niet weten. Dankzij Hubble weten we dat we verder moeten kijken en dit is enkel mogelijk via langere golflengten. Om objecten waar te nemen die verder weg staan is het noodzakelijk om te werken met een infraroodtelescoop, zoals de James Webb telescoop. Het licht van verre objecten wordt namelijk van het UV en optische spectrum naar het infrarood spectrum geduwd.

James Webb zal Hubble niet vervangen. De nieuwe telescoop zal gaan samenwerken met Hubble. Terwijl James Webb het heelal in het infrarood zal bestuderen, zal Hubble het heelal blijven bestuderen in optische en UV golflengten. Webb heeft daarenboven ook een veel grotere spiegel dan Hubble. Dit grotere oppervlak kan dus meer licht opvangen dan Hubble, waardoor we verder kunnen terugkijken in de tijd. Hubble bevindt zich in een baan rond de Aarde die dichtbij onze planeet staat (circa 570 km). De James Webb telescoop zal veel verder van de Aarde het heelal observeren, namelijk vanaf een slordige 1,5 miljoen kilometer!

De Carinanevel gefotografeerd in het zichtbare licht (links en in infraroodlicht (rechts). We zien duidelijk dat we meer sterren kunnen waarnemen op de rechterfoto, in het infraroodlicht. Credits: NASA/ESA/M. Livio & Hubble 20th Anniversary Team (STScI)

Technologieën aan boord

Opbouw

De ruimtetelescoop bevat vier grote wetenschappelijk instrumenten.

  • MIRI: Het midden infrarood instrument. Is bedoeld voor het waarnemen van warme exoplaneten en het onderzoeken van stoffen via het elektromagnetische spectrum.
  • NIRCam: Dit is de nabij infraroodcamera van James Webb. Dit instrument hoopt het licht waar te nemen van de eerste sterrenstelsels, gevormd net na de oerknal.
  • FGS/NIRISS: Leveren het precisie werk met een nabije infrarood spectrograaf. De FGS, de fijne besturingssensor dient voor een nauwkeurige positionering van de satelliet. De NIRISS neemt een gans spectrum tegelijk waar.
  • NIRSpec: Doet dezelfde waarnemingen als de NIRCam, maar dan met een spectroscoop om de aard van het materiaal te bestuderen.

Nu is het enkel nog aftellen naar de geplande lancering op 18 december 2021.

Delen


Verder lezen

Alles bekijken
16 Prognose

Weersverwachting komende dagen: weinig zon, maar wel droog

15 uren geleden - 6 min. lezen
3

Rol van de AMOC in het veranderende klimaat

1 dag geleden - 7 min. lezen
Opgelet!

Flinke storm mogelijk tijdens Sinterklaasnacht

3 dagen geleden - 5 min. lezen