Aanhoudend zacht en geleidelijk droger

Op onze breedtegraad hebben we vaak te maken met weerpatronen die enkele weken achter elkaar aanhouden. Momenteel zitten we midden in een dergelijke periode: sinds begin november hebben we te maken met een stevige westcirculatie. Daardoor is het overwegend zacht en bovendien regent het af en toe behoorlijk door.

Weliswaar heeft de atmosfeer in de slotfase van deze novembermaand dappere pogingen ondernomen om dit patroon te doorbreken, met relatieve kou in de Benelux en veel sneeuw aan de noordkant van de Alpen. Het mag echter niet baten: met de kerstmaand voor de deur herstelt de zachte westelijke stroming zich wederom. Het blijft nog een tijdje aanhoudend zacht.

• Vind ons leuk op Facebook via NoodweerBenelux

Polair front boven onze regio

Op het moment van schrijven ligt de scheidingslijn tussen warme subtropische lucht en koude poollucht recht boven onze hoofden. De botsing van deze luchtmassa’s gaat gepaard met intensieve neerslag. Doordat de warme en de koude lucht de komende 24 uur niet of nauwelijks opschuiven, blijft het uren achtereen regenen. Lokaal is zelfs 30 mm hemelwater mogelijk. De bodem is de afgelopen tijd op veel plaatsen verzadigd geraakt, waardoor de regen die er nu valt eigenlijk te veel is. Wateroverlast valt op sommige plaatsen niet uit te sluiten.

Gedurende de avond en nacht komt Noord-Nederland aan de noordzijde van het polaire front terecht, in de koele lucht. Het wordt daar droog en in combinatie met enkele opklaringen, kan het kwik dalen naar zo’n 4 tot 6°C. Elders blijft het regenachtig en is het met 7 tot 11°C ronduit zacht te noemen. Later in de nacht loopt de temperatuur vanuit het zuidwesten geleidelijk op.

Aanhoudend zacht begin december

Morgenochtend passeert het polaire front opnieuw, ditmaal als warmtefront. Zoals het woord al aangeeft, komen we hierachter in warmere lucht terecht. Het gevolg is dat de temperatuur gedurende de dag flink omhoog gaat. De maximumtemperaturen bereiken waarden tussen 11 en 14°C en dat is ruim boven de norm voor begin december (7°C overdag). Enkel in Groningen worden de dubbele cijfers niet gehaald: 8°C is daar het maximum. Van tijd tot tijd regent het, maar aan het eind van de middag klaart het vanuit het zuidwesten mogelijk op.

Droger op woensdag

In de nacht naar woensdag breidt het droge weer zich vanuit het westen uit over de hele Benelux. Wel blijft het overwegend bewolkt, een enkele opklaring daargelaten. De minima komen niet lager uit dan 10°C, een waarde die niet zou misstaan in een gemiddelde zomernacht.

• Gebruik het dagelijks weerbericht gratis op onze site!

Overdag breekt het wolkendek wat vaker open. De meeste zonuren worden opgetekend in de Ardennen en Luxemburg, de minste op de Waddeneilanden. Wel blijft het overal droog. De maxima doen opnieuw niet geloven dat we ons in december bevinden: met 9-12°C is het bijzonder zacht. De wind doet het wat rustiger aan en is zwak (2-3 Beaufort) in Luxemburg tot krachtig (6 Beaufort) in het Waddengebied.

Onzekerheid op donderdag en vrijdag

Boven Groot-Brittannië bevindt zich op woensdag een koufront dat in de straalstroom meegezogen wordt naar het oosten. Op welk tijdstip het regengebied precies over de Benelux trekt, is nog onduidelijk. Sommige weermodellen laten het front al donderdagmiddag passeren, andere modellen laten de regen pas in de nacht naar vrijdag arriveren.

Afwachten dus. Achter het neerslaggebied breekt vrijdagmiddag de zon door, maar kunnen er ook enkele buien gaan vallen (vooral aan de Belgische en Nederlandse kust). De maximumtemperaturen liggen donderdag tussen 8°C op de Hoge Venen en 12°C in delen van Vlaanderen, vrijdag is het met 7-10°C iets minder zacht.

Westcirculatie blijft in het weekend aanhouden

De dagen erna verandert er heel weinig aan het heersende patroon. Waar de wind op vrijdag tijdelijk de noordwesthoek opzoekt, hebben we op zaterdag alweer een vertrouwde zuidwestenwind. Hierdoor loopt het kwik weer op naar waarden boven de 10°C.

Voorlopig is december niet van plan om een winterse koers te volgen. Het heeft allemaal te maken met een zeer hardnekkige luchtdrukconfiguratie. Boven Centraal-Europa worden continu barometerstanden van boven de 1030 hectopascal (hogedruk) gemeten, terwijl er diepe stormdepressies over de Atlantische Oceaan razen. In deze systemen loopt de barometer soms terug naar minder dan 950 hectopascal (zeer lage luchtdruk). Tussen het hogedrukgebied boven het continent en de lagedrukgebieden boven de oceaan staat er de hele periode een zuidwestenwind in onze contreien. Hiermee wordt onafgebroken zachte lucht aangevoerd. Ook begin volgende week wordt het dagelijks meer dan 10°C.

Half december kouder?

Voorlopig is er weinig tot geen kans op een eventuele winteruitbraak. De vraag hierbij is: blijft dat zo, of gaan de bordjes op de lange termijn toch geleidelijk verhangen worden? Om deze vraag te beantwoorden, pakken we het Amerikaanse GFS-model erbij. Dit model heeft als groot voordeel dat de verwachtingstermijn 14 dagen bedraagt, waar de meeste andere modellen slechts 10 dagen vooruit kunnen kijken.

Vanaf eind volgende week zien we iets interessants gebeuren op de weerkaarten. De westelijke stroming begint namelijk te meanderen. Op 5,5 kilometer hoogte worden er grote hoeveelheden warme lucht richting Groenland getransporteerd, waardoor hier een hogedrukgebied ontstaat. Tegelijkertijd wordt de arctische kou als het ware ‘weggeduwd’ naar het zuiden, richting Europa dus.

We zien de bovenlucht boven Europa dan ook een flink stuk kouder worden. Ook aan de grond wordt het minder zacht, maar kou blijft in eerste instantie achterwege. Mocht het Groenlandse hogedrukgebied zich in een later stadium uitbreiden richting Scandinavië of het Europese continent, dan staat de deur naar winterweer wél wagenwijd open.

Helaas is dit allemaal nog uitermate onzeker. Dat komt vooral door de lange termijn waarover we spreken (twee weken) en de spreiding binnen het GFS-model. Het koude scenario van de hoofdrun krijgt namelijk nog lang niet van alle modelleden steun. Sterker nog, sommige opties laten het zachte decemberweer de hele verwachtingstermijn voortduren. Hierdoor is het nog koffiedik kijken of het richting half december ook daadwerkelijk kouder wordt.

Hopelijk zal de tijd uitwijzen, welk scenario gaat winnen. Voorlopig is winterweer in ieder geval ver te zoeken. Dan maar genieten van de herfst!