Stevig winterweer in het verschiet (deel 16)

Siberische vrieskou, Russische beer, Scandihoog… hoe je het ook wilt noemen, er nadert stevig winterweer! Het venijn van deze winter lijkt hem echt in de staart te zitten. Eerder deze maand kregen we al enkele vorstdagen, maar het echte werk moet nog komen. Komende dagen dalen de temperaturen vooral ‘s nachts  stevig onder het vriespunt. Vanaf zondag en vooral ook na het weekend blijft het mogelijk ook overdag vriezen.

De deur voor Koning Thialf staat wagenwijd open. Aangezien de weerkaarten voor de komende dagen in het discussieforum en eerdere artikels meermaals per dag volledig geanalyseerd worden, zet ik in dit artikel vooral de wintersignalen net als de vorige weken op een rijtje. Een ding is zeker, winter is coming!

Wij nodigen jullie graag uit tot discussie onderaan dit artikel.

• Volg ons ook via Facebook op NoodweerBenelux.
• Op zoek naar mooie weerfoto’s? We zijn ook actief op Instagram.

Stevig winterweer op komst

Vooraleer we overgaan tot de wintersignalen, toch even een korte situatieschets voor de komende dagen. In een vorig artikel kondigden we de winterprik reeds aan. Voor echt winterweer in België moet de aangevoerde lucht uit het (noord)oosten komen. Aangezien de wind rond een hogedrukgebied met de wijzers mee draait, is hoge druk ten noorden van België en lage druk ten zuiden van België hiervoor noodzakelijk.

Komende dagen ontstaat er boven Scandinavië en het noorden van de Atlantische Oceaan een krachtig hogedrukgebied en draait de wind bij ons naar het oosten. Volgen we de isobaren dan zien we dat de aangevoerde lucht helemaal uit Siberië komt. Bovendien is de stroming vrij sterk waardoor de vrieskou die daar aanwezig is amper tijd heeft om op te warmen vooraleer deze bij ons is. Resultaat? Winterweer! In eerste instantie enkel ‘s nachts, maar vanaf zondag neemt de kans op ijsdagen ook toe.

Het Scandihoog

Dit Scandihoog levert temperaturen op die lokaal meer dan 10 graden beneden het langjarig gemiddelde voor eind februari liggen. Spectaculair!

Sneeuwdek in Eurazië

Het sneeuwdek in Eurazië ziet er momenteel (rechts) vrij gelijkaardig uit als vorig jaar (links). In Centraal-Europa is het sneeuwdek momenteel wel iets omvangrijker. Aangezien de aangevoerde lucht voor West-Europa de eerstvolgende dagen erg droog is, verwacht ik niet meteen een sterke uitbreiding van het sneeuwdek richting het westen. Over het Zuid-Oosten van Europa, waar het lagedrukgebied ligt, kan wel behoorlijk wat sneeuw vallen. Kroatië, Albanië, Italië, Balkan… mogen wel een pak sneeuw verwachten.

Onderstaande kaarten tonen dat vooral Zuid-Oost Europa veel sneeuw mag verwachten tijdens de winterinval vanuit het noordoosten. Op verschillende plaatsen wordt er meer dan een halve meter wit poeder verwacht. Over het westen van ons continent beduidend droger met lagere sneeuwkansen.

Zeewatertemperaturen

Onderstaande kaart toont de anomalie van de zeewatertemperaturen. De Noordzee is iets warmer dan normaal (positieve anomalie), maar dat zal snel veranderen. De Middellandse Zee heeft een temperatuur rond het gemiddelde. Voor de rest zien we dat La Niña stilaan aan kracht inboet, de negatieve anomalie wordt kleiner. De noordelijke Atlantische Oceaan blijft voor het grootste deel warmer dan normaal. Ook rond Scandinavië zijn de temperaturen van het zeewater hoger, vooral ten westen van Scandinavië zal dit zo nog een tijd blijven.

In deze sectie ook even de ijspluim voor Midden- en Noord-Nederland tonen. De kans op natuurschaatsen wordt zeer groot na het weekend. De meeste modelverwachtingen geven een ijsdikte tot 10 cm en meer. Dat moet op veel plaatsen voldoende zijn.

Polar Vortex

De Polar Vortex wordt gezien als de grote oorzaak van de koudegolf die we de eind februari/begin maart krijgen. Door een krachtige SSW (Sudden Stratospheric Warming) is deze vortex gesplitst in twee delen. Om een lang verhaal kort te maken heeft dit ervoor gezorgd dat er over de noordelijke gebieden een krachtig hogedrukgebied zal ontwikkelen.

Op onderstaande figuur is de Polar Vortex instorting duidelijk te zien. In de stratosfeer (bovenaan) is er een zeer sterke positieve drukanomalie die zich de volgende dagen doorzet richting het aardoppervlak (troposfeer). Dat is in feite de oorzaak van ons winterweer.

De straalstroom wordt zo erg zuidelijk geduwd waardoor er veel ruimte is voor koude-uitstroming naar lagere breedtegraden.

Op de pluimverwachting voor IJsland valt de spectaculaire hogedrukopbouw duidelijk op:

NAO- en AO-index

Een combinatie tussen een negatieve AO-index (hoge luchtdruk over het noorden) en een negatieve NAO-index (hogedrukgebied boven het noorden en een lagedrukgebied boven het zuiden) is ideaal voor winterweer in België. Kijk eens naar de indexen:

In eerste instantie is de AO-index nog licht positief. Met de hoge druk die zich vormt over het noorden wordt de AO spectaculair snel zeer negatief. Ook begin maart blijft deze index negatief.

De NAO-index is sinds december niet meer negatief geweest maar zal dat nu toch eindelijk weer worden. Lage druk over het zuiden fungeert als een trekhaak voor koude bij ons.

Twijfel niet om mee te reageren onder dit artikel. Het is lang geleden dat de weerkaarten er zo fantastisch hebben uitgezien.

Foto: Michael Mueller (CC BY 2.0)