1 maart 2017 - 5 min. lezen 0 reacties

Vandaag start de meteorologische of weerkundige lente. De dagen beginnen al goed te lengen wat betekent dat de nachten logischerwijs korter worden. Minder tijd dus om naar boven te kijken. Al loont het wel steeds de moeite om dit eens te doen. Wie op zoek gaat naar het weerbeeld tijdens de nacht kan terecht op onze vernieuwde pagina van het weer op locatie.

Maankalender voor maart

Maanfasen maart 2017
De maanfasen van de maand maart van 2017.

Aan het begin van de maand zien we de maan stilletjes aan terug oplichten. Het eerste kwartier wordt op 5 maart bereikt. Tegen 12 maart kunnen we de volle maan in heel haar glorie waarnemen. De belichting van het maanoppervlak neemt af (zoals we het vanop aarde zien) en we krijgen op 20 maart het laatste kwartier te zien. We sluiten de maand af met een nieuwe maan.

Overzicht nachthemel maart

Vandaag, op woensdag 1 maart, start de meteorologische of weerkundige lente. Op de astronomische lente moeten we nog wachten tot 20 maart.

Van vrijdag 3 tot zondag 5 maart zijn er de Landelijke Sterrenkijkdagen. Veel volkssterrenwachten in België en Nederland openen de deuren om het publiek de kans te geven door de grote telescopen onze nachthemel af te speuren. De maan bevindt zich bijna in het eerste kwartier en kan dus wel voor wat lichthinder zorgen bij de waarneming. Anderzijds is het de ideale stand om de kraters op de maan te observeren. De schaduwen zorgen voor een duidelijkere waarneming. De planeten Jupiter en Venus zijn goed zichtbaar in de sterrenbeelden Maagd en Vissen. Met de telescoop kan je uiteraard nog veel meer deepsky-objecten zien, zoals de Pleiaden.

Ook op vrijdag 3 maart staat de maan in het perigeum. Ze staat dus het dichtst nabij de aarde in haar baan er rond. De afstand bedraagt nu 369.062 km.

Tussen 23.52u en 06.39u zien we op zondag 5 maart alle grote Jupitermanen (Io, Europa, Ganymedes en Callisto) ten westen van de planeet staan. We kunnen Jupiter vinden op 31° boven de horizon in het zuiden.

Jupiter en zijn manen
Van links naar rechts: Jupiter, Io, Europa, Ganymedes en Callisto

Op 15 maart tussen 21.20u en 4.56u zien we alle grote Jupitermanen ten oosten van de planeet: Europa, Io, Ganymedes en Callisto. Jupiter vinden we in het ZZO op 29° boven de horizon.

Jupiter en zijn manen
Van links naar rechts: Callisto, Ganymedes, Io, Europa en Jupiter.

De maan staat om 18.25u op zaterdag 18 maart in het apogeum en dus het verst van de aarde verwijderd. De afstand bedraagt 404.650 km. De maan lijkt dus een beetje kleiner, al is dit moeilijk met het blote oog waarneembaar.

Maandag 20 maart begint de lente. We spreken van de lente-equinox. De zon trekt van het zuiden naar het noorden over de hemelequator en staat recht boven de evenaar. Dag en nacht duren die dag ongeveer even lang. Het komende half jaar duren de dagen langer dan de nachten. Op het zuidelijk halfrond begint vandaag de herfst.

Het sterrenstelsel M99 laat zich rond 25 maart goed waarnemen. M99 is ook wel gekend als de Pin-wheel-nevel. We kunnen de nevel waarnemen tussen 17.32u en 08.08u. Omstreeks 00.52u staat hij het hoogst aan de hemel op zo’n 52° boven de horizon. Wie deze nevel wil waarnemen zoekt het best een donkere plek op en gaat best op zoek wanneer het nieuwe maan is (rond 28 maart dus). Hoewel de nevel met het blote oog waarneembaar is, is toch een goede telescoop nodig om meer details waar te kunnen nemen.

M99 of de Pin-wheel-nevel
M99 (Adam Block/Mount Lemmon SkyCenter/Univerity of Arizona)

Tijd om onze klok opnieuw juist te zetten. Op zondag 02.00u start de zomertijd en slaan we een uur over. Twee uur wordt dus drie uur. We mogen helaas een uur minder lang slapen. We mogen vanaf nu wel telkens wakker worden wanneer het al goed klaar aan het worden is. Tot 29 oktober mag onze klok zo blijven staan, daarna veranderen we naar het winteruur. Maar laat ons eerst nog genieten van de zomer!

Op donderdag 30 maart om 14.32u staat de maan in het perigeum. Ze staat dus het dichtst nabij de aarde in haar baan er rond. De afstand bedraagt nu 363.854 km. De maan kan nu groter lijken dan gewoonlijk.

De meteorenkalender

Februari was al een trieste maand om in onze streek meteoren waar te nemen en in maart verslecht het nog. De twee voornaamste meteorenregens zijn y-Normiden (13 maart) en δ-Pavoniden (31 maart). Van beide meteorenregens ligt de radiant onder de horizon waardoor de waarneembaarheid gering is. Maar er is altijd een kans om een ‘verdwaalde meteoor’ waar te nemen.

Niet vergeten

Wie graag aanwezig is in een van de sterrenwachten het komende weekend kan hier (België) of hier (Nederland) verdere info vinden. Trekken jullie er op uit? Laat het ons weten in een reactie onderaan het artikel. Veel plezier!

Helaas… Een uurtje minder slapen op 26 maart!

zomeruur
Het zomeruur is van kracht.

Bronnen: NASA, hemel.waarnemen.com

Gastblog

Door Gastblog

Expert in weer en klimaat of een ander boeiende niche in de wetenschap? Geregeld worden wetenschappers aan het woord gelaten via een gastblog.


Verder lezen

Alles bekijken