21 maart 2017 - 5 min. lezen 12 reacties

Het gaat van kwaad naar erger met het wereldwijd klimaat. Vorig jaar, in 2016, werden alle klimaatrecords gebroken. Daarom trekt de World Meteorogical Organisation (WMO) opnieuw aan de alarmbel. Er werd een recordtemperatuur op land en op zee gemeten, er is ongekend weinig zee-ijs te bespeuren en de zeespiegelstijging is merkwaardig te noemen. “We weten niet wat op ons afkomt, dat is het engste.”

Vandaag heeft de WMO haar jaarlijks rapport gepubliceerd over de toestand van ons klimaat en wat we mogen verwachten in de toekomst. De toekomst ziet er volgens de organisatie somber uit want er zijn weer teveel records gesneuveld in 2016. “Dit rapport bevestigt dat het jaar 2016 het warmste ooit op aarde is – een opmerkelijke 1,1°C hoger dan in de pre-industriële periode (1500 tot 1870), 0,06°C boven het vorige record in 2015,” aldus WMO-secretaris-generaal Petteri Taalas.

Temperatuurrecords

Over de hele wereld zijn temperatuurrecords gesneuveld. Vooral in het Midden-Oosten zijn ze ongemeen heet te noemen, zelfs onleefbaar. Afgelopen zomer was het 54°C in Mitribah in Koeweit, 53,9°C in Basra in Irak en in Delhoran (Iran) was het 53°C. Maar niet alleen daar was het heet, ook het zuiden van Spanje is in de zomer stilaan een onleefbare plek aan het worden. Op 6 september kreeg Spanje te maken met een hittegolf, in Cordoba liep de temperatuur op tot 45,4 graden.

Extreme hitte heeft ook Zuid- en Zuidoost-Azië aangedaan in april en mei, net voor de start van de moesson. Zuidoost-Azië werd zwaar getroffen in april. In Mae Hong Son, een Thaise provincie in het noorden van Thailand, werd een nationaal record van 44,6 °C vastgesteld. Op 19 mei werd in India zelfs een temperatuur van 51,0°C opgemeten in de schaduw.

temperatuurrecords 2016
Temperatuurrecords 2016

El Niño heeft grote invloed

De krachtige El Niño van 2015/2016 versterkt de opwarming in 2016. De broeikasgassen in de atmosfeer blijven toenemen en bereiken de laatste jaren recordhoogtes. De Noordelijke IJszee is z’n naam niet meer waardig want de hoeveelheid ijs op zee is in sommige seizoenen zeer klein. Zeker tijdens het begin van 2016 is de kwantiteit ijs sterk gedaald. Zelfs de Groenlandse ijskap begon zeer vroeg in het jaar te smelten. De oceaan is warmer geworden door het El Niño-effect. Het draagt bij tot het beschadigen van koraalriffen en een stijging van de zeespiegel.

Over de hele planeet is het zeepeil gestegen met 20 cm sinds de start van de twintigste eeuw. Waarom 20 cm? Dat is te wijten aan aan thermische uitzetting van de oceanen en het smelten van gletsjers en ijskappen. De globale zeespiegel steeg sterk tijdens de 2015/2016 El Niño, de stijging bedroeg 15 millimeter tussen november 2014 en februari 2016. Dit is ruim boven de trend van 3 tot 3,5 mm per jaar. Van februari tot en met augustus 2016 bleef de zeespiegel redelijk stabiel omdat de invloed van de El Niño was afgenomen.

global average temperature anomaly
Gemiddelde globale landtemperatuur. De grijze zone geeft de onzekerheid aan in de HadCRU dataset. (UK Met Office Hadley Centre)

Humanitaire crisissen

De veranderingen in het klimaat vergroten de humanitaire, sociale en ecologische druk. Volgens de Internationale Organisatie voor Migratie gaat de migratie van bevolkingsgroepen alleen maar toenemen als gevolg van de meer frequente weergerelateerde rampen. Denk maar aan de zeespiegelstijging: kustgebieden zijn dan onbewoonbaar, dus inwoners moeten een ander onderkomen zoeken.

Volgens de Commissaris voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties hebben er 19,2 miljoen mensen zich verplaatst omwille van het weer en klimaat in 113 landen. Dat is meer dan twee keer zo veel als voor geweld zoals in Syrië en Irak. De landbouw heeft het ook zwaar door extreem weer. Naar schatting zijn 60 miljoen mensen getroffen door voedselonzekerheid omdat het te nat of te droog was.

Orkaan Matthew, de zwaarste sinds jaren, veroorzaakte groot leed in Haïti. De orkaan bracht aanzienlijke economische verliezen in de Verenigde Staten van Amerika.

Over Amerika gesproken, met de nieuwe Amerikaanse president Donald Trump wordt het waarschijnlijk nog moeilijker om de klimaatdoelstellingen te halen want de president is een klimaatveranderingontkenner, hij dreigt er zelfs mee om de Amerikaanse milieubeschermingsorganisatie EPA af te schaffen. In Amerika wordt er geen geld meer geïnvesteerd in het afremmen van de klimaatverandering en dat is bijzonder spijtig.

Hittegolven in poolgebieden

Het Noordpoolgebied is deze winter minstens drie keer getroffen door een hittegolf. Dit komt door krachtige Atlantische stormen die warme, vochtige lucht naar de noordpool hebben gebracht. Ook op de Zuidpool is er minder ijs te vinden. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat veranderingen in de Noordpoolgebieden en het smelten van het zee-ijs leidt tot een verschuiving in de bredere oceanische en atmosferische circulatiepatronen. Dit beïnvloedt het weer in andere delen van de wereld.

Ook records verwacht in 2017

De toekomst ziet er voor ons dus niet echt rooskleurig uit. Onlangs gepubliceerde studies, die nog niet zijn opgenomen in het verslag van de WMO, geven aan dat de oceaan intussen nog warmer wordt. Uit voorlopige gegevens blijkt ook dat de CO2 ten opzichte van vorig jaar niet is afgenomen.

“Zelfs zonder een sterke El Niño in 2017 zien we andere opmerkelijke veranderingen over de hele planeet. We begeven ons nu echt op onbekend terrein,” zei World Climate Research Programme Director David Carlson.

Meer lezen? Bekijk hier het rapport van de WMO.

Bron: WMO

Gastblog

Door Gastblog

Expert in weer en klimaat of een ander boeiende niche in de wetenschap? Geregeld worden wetenschappers aan het woord gelaten via een gastblog.


Verder lezen

Alles bekijken