29 maart 2023 - 6 min. lezen
2 reacties 2

De laatste wintermaand zit er alweer op. Februari staat natuurlijk bekend als een echte wintermaand, maar de afgelopen jaren hebben we ook ervaren dat het zeker al tot lenteachtig weer kan komen, zoals in 2019 en 2021. In 2023 was februari duidelijk zachter dan normaal. Daarnaast scheen de zon vaker dan gemiddeld en viel er erg weinig neerslag. Hoe verhoudt de maand zich tot de huidige klimatologische gemiddelden?

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.

Zacht, grijs en wisselvallig begin

De maand februari begon eigenlijk niet noemenswaardig. Het was zacht, grijs en er viel regelmatig neerslag. Dit weertype kent ons klimaat vaak gedurende de wintermaanden. Wat wel opviel is dat de hoeveelheden van de neerslag zelfs tijdens de eerste dagen beperkt bleven. De oorzaak hiervan lag in het feit dat de luchtdruk bijna de gehele maand hoog was. Een hogedrukgebied bij ons in de buurt onderdrukte verticale ontwikkelingen in de atmosfeer en zorgde zo voor minder wolken en neerslag. Desondanks werden de hoogste dagelijkse neerslagtotalen in de eerste dagen van de maand gehaald: 16,3 mm op vliegveld Twenthe (NL) op de tweede en 19,2 mm op de derde februari in Mont-Rigi.

Vanaf 3 februari werd het hogedrukgebied sterker. Eerst lagen wij nog ingeklemd tussen de lagedruk ten noorden ervan en daardoor bleef het licht wisselvallig en ook erg grijs. Echter veranderde dit vanaf de zesde, toen het hogedrukgebied zich ook tot over onze omgeving had uitgebreid. Het gevolg was dat het droog werd, de zon goed doorbrak en er weinig wind stond. Tegelijkertijd draaide de wind naar een noordelijke richting en werd de aangevoerde lucht frisser. In combinatie met de heldere nachten kwam het op veel plekken tot nachtvorst. 8 februari leverde zelfs op veel plekken matige vorst op met minima van lager dan -5,0°C.

Lenteachtige episode rond het midden van de maand

Vanaf 9 februari trok het hogedrukgebied langzaam weg en kregen we tijdelijk te maken met lagedrukgebieden vanaf de Atlantische Oceaan. Hierdoor ging de zon iets vaker schuil achter de wolken. Het duurde echter niet lang voordat een volgend hogedrukgebied zich opbouwde. Dat zorgde wederom voor heldere nachten waarin het flink kon vriezen. De laagste temperatuur in februari werd op de 10e gehaald. In Steffeshausen (BE) kwam het (nipt) tot strenge vorst met een minimum van -10,1°C.

Uiteindelijk nestelde het hogedrukgebied zich in onze omgeving. In eerste instantie vormden lage bewolking en mist op 12 februari nog een obstakel voor het mooie, zonnige weer dat vaak wordt geassocieerd met een hogedrukgebied. Op 13, 14 en 15 februari brak de zon echter wel goed door. De temperatuur liep daarnaast in een zuidelijke stroming hoog op en dat gaf een lenteachtig gevoel. Op de 15e werd ook de hoogste temperatuur in februari 2023 gemeten. In Stembert (BE) haalde de thermometer 16,5°C.

  • Hoge luchtdruk en toch grijs en troosteloos weer? Hoe dat kan lees je in dit artikel!
Op 13 februari 2023 was het stralend zonnig weer in de Benelux, dankzij een krachtig hogedrukgebied boven de Benelux.

Nieuwe periode met relatief wisselvallig en grijs weerbeeld

Ook dit hogedrukgebied verliet onze omgeving en verdween naar het oosten. Vanaf 16 februari kregen lagedrukgebieden juist weer kans om het weer in de Benelux te beïnvloeden. Echter trokken de lagedrukgebieden ten noorden van ons langs, waardoor wij in de zachte lucht bleven. Tijdens spaarzame opklaringen kon het dan ook nog zeker lenteachtig aanvoelen. Op 17 februari bereikte het kwik in Ell nog 15,1°C, de hoogste temperatuur van de maand in Nederland. Hoewel er vaak regenzones en buien overtrokken, bleven de neerslagsommen beperkt. De oorzaak lag nogmaals in het feit dat hogedrukgebieden zich niet ver bij ons vandaan bevonden.

Tegelijkertijd werden de ogen van menig winterliefhebber al gericht op het hoge noorden. Daar was namelijk een Sudden Stratospheric Warming aan de gang. Dit vertaalt zich in sommige gevallen op termijn tot potentieel winterweer bij ons. In eerste instantie bleef het echter wisselvallig en zacht. Het viel ook op dat het bijzonder somber was, op sommige dagen werden geen enkele zonuren geregistreerd.

Fris maar zonnig einde van februari 2023

Aan het einde van de maand kwam het weerpatroon in een nieuwe setting. Dit was er een waarbij een hogedrukgebied ten westen van ons en een lagedrukgebied in het oosten zorgden voor een noordelijke aanvoer. De lucht was echter afkomstig van de Noorse Zee en was daardoor niet zo koud als in het geval van aanvoer van continentale lucht uit het oosten. Door de invloed van het hogedrukgebied was het over het algemeen zonnig weer met nauwelijks neerslag. De heldere nachten waren wederom koud. Op 27 februari koelde het op het weerstation Twenthe (NL) af tot -7,1°C.

Aan het einde van februari 2023 zorgde een noordelijke aanvoer voor relatief lage temperaturen. (wetterzentrale.de)

In totaal een zachte, vrij zonnige en zeer droge maand

Temperatuur

Kijken we naar de gemiddelde temperatuur van februari 2023, dan zien we daarin duidelijk terug dat het zachte weertype domineerde. In De Bilt (NL) was het in februari 5,7°C tegen 3,9°C normaal. Voor Ukkel komen we uit op een temperatuur van 5,9°C (gemiddeld: 4,2°C). Het aantal vorstdagen lag in De Bilt wel hoger dan normaal, met 13 tegen 11,6 normaal. In Ukkel vroor het op 6 dagen, minder dan het gemiddelde van 9,3 dagen.

De gemiddelde temperatuur in februari in De Bilt (boven) sinds 1901 en Ukkel (onder) sinds 1833. Februari 2023 was zacht.

Neerslag

Hoewel het van tijd tot tijd grijs was en licht wisselvallig, was februari 2023 een zeer droge maand. In De Bilt viel er slechts 21,2 mm, ongeveer goed voor een derde van het klimatologisch gemiddelde (63,1 mm). De pluviometer in Ukkel ving nog minder neerslag op: hier viel slechts 13,3 mm (normaal: 65,1 mm). Hiermee was februari 2023 de droogste februari sinds 1986!

De neerslaghoeveelheid in februari in De Bilt (boven) sinds 1898 en Ukkel (onder) sinds 1880. Februari 2023 was een zeer droge maand.

Zon

Voor wat betreft de zonneschijn zien we dat februari 2023 een relatief zonnige maand was. De zon scheen in beide landelijke hoofdstations wel minder vaak dan in februari 2022 en 2021.

Het aantal zonuren in de maand februari in De Bilt sinds 1901. Februari 2023 was er vrij zonnig.

Pim

Door Pim

Student Bodem, Water, Atmosfeer aan de Wageningen Universiteit (Nederland). Van jongs af aan ben ik al gepassioneerd door het weer! Mijn focus ligt op het schrijven van artikels rond tropische stormen.


Verder lezen

Alles bekijken