Wat is de schaal van Beaufort?

Wanneer je aan het strand staat en de frisse zeewind voelt of wanneer je op een stormachtige dag de deur uitgaat, heb je waarschijnlijk al eens nagedacht over de kracht van de wind. Maar wat zegt die windkracht eigenlijk? En hoe kun je deze kracht meten? De schaal van Beaufort is het antwoord op deze vraag.
- Volg de weerupdates op de voet via Facebook en X
- Volgen jullie al de weerberichten op Youtube?
- Bekijk het weerbeeld voor de komende dagen
Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s uploaden.
De geschiedenis van de schaal van Beaufort
De schaal van Beaufort werd oorspronkelijk bedacht door sir Francis Beaufort, een marine-officier in de Britse Koninklijke Marine. Beaufort had zelf een indrukwekkende carrière in de zeevaart. Hij merkte op dat het voor zeelieden moeilijk was om een nauwkeurige meting van de windkracht te maken. Dit was problematisch, omdat de wind een cruciale rol speelde in de navigatie en het gedrag van schepen op zee.
Beaufort ontwikkelde daarom een schaal die de windkracht classificeerde op basis van de effecten van de wind op het zeeoppervlak, de schepen en de zeilomstandigheden. Hij koppelde windkracht aan visuele aanwijzingen die makkelijk door zeelieden waar te nemen waren. Dit maakte het voor iedereen gemakkelijker om te communiceren over de weersomstandigheden. Vooral voor de bemanningen van schepen, die niet altijd een windmeter bij zich hadden, was dit heel handig.
De schaal van Beaufort bevat 13 gradaties, van 0 (windstil) tot 12 (orkaan). Het was een revolutionaire benadering die het mogelijk maakte om de impact van de wind beter te begrijpen, zelfs zonder geavanceerde meetinstrumenten.


De indeling van de schaal van Beaufort
De schaal van Beaufort is opgebouwd uit 13 niveaus van windkracht. Elk niveau wordt geassocieerd met een specifieke snelheid en beschrijving van de effecten die de wind heeft op de omgeving. In de schaal van Beaufort worden zowel de effecten op land, als op zee beschreven. Hieronder vind je de schaal van Beaufort met de bijbehorende snelheden in km/u, m/s en knopen (kn).

Schaal 13 t/m 17: De nieuwe uitbreiding
De schaal van Beaufort werd in 1946 uitgebreid toen de krachten 13 tot 17 werden toegevoegd. Deze krachten 13 tot 17 waren echter bedoeld voor speciale gevallen, zoals tropische cyclonen. Tegenwoordig wordt de uitgebreide schaal gebruikt in Taiwan, het vasteland van China en Vietnam, die vaak worden getroffen door tyfoons. Internationaal definieerde het Handboek van de Wereld Meteorologische Organisatie voor Maritieme Meteorologische Diensten (editie 2012) de schaal van Beaufort slechts tot kracht 12. Er werd geen aanbeveling gedaan voor het gebruik van de uitgebreide schaal.
Golven en de schaal van Beaufort
Golven spelen een belangrijke rol in de effecten van de wind op zee en zijn een essentieel onderdeel van de schaal van Beaufort. De hoogte van de golven weerspiegelt de kracht van de wind en biedt visuele aanwijzingen over de sterkte van de wind. Hoe sterker de wind, hoe hoger de golven zullen zijn, wat de impact van de wind op schepen, kustgebieden en de zeilen van boten versterkt.
Op de lagere niveaus van de schaal, zoals bij een windkracht 1 of 2 (zwakke wind), zijn de golven klein en vrijwel onzichtbaar. Ze veroorzaken slechts lichte rimpelingen op het wateroppervlak. Naarmate de wind krachtiger wordt, beginnen de golven in omvang toe te nemen, met schuimranden die zichtbaar worden. Vanaf windkracht 4 (matige wind) ontstaan er golven die 1 tot 2 meter hoog kunnen worden. Deze zijn merkbaar voor boten, en kunnen het zeilen bemoeilijken.
Bij hogere windkrachten, zoals kracht 7 (harde wind), worden de golven veel hoger en kunnen ze tot 5 meter hoog zijn. Deze golven zijn gevaarlijk voor kleine boten en maken de zeilen moeilijk beheersbaar. Een storm van kracht 10 of hoger (zware storm tot orkaan) kan golven creëren die hoger zijn dan 10 meter. Dit heeft verwoestende gevolgen voor scheepvaart en kustgebieden, waarbij de golven de kracht hebben om schepen om te keren en ernstige schade aan gebouwen te veroorzaken.

De praktische toepassing van de schaal
De schaal van Beaufort wordt vandaag de dag wereldwijd gebruikt om de kracht van de wind te beschrijven. Meteorologen maken er gebruik van, maar ook zeilers en bergbeklimmers gebruiken de schaal regelmatig om weersomstandigheden te rapporteren en verwachten.
- Zeilen: Voor zeilers is de schaal van Beaufort essentieel om te begrijpen hoeveel de wind de zeilen beïnvloedt en om te bepalen hoe veilig het is om uit te varen. Hoe hoger het nummer op de schaal, hoe meer ervaring en voorzichtigheid er nodig is.
- Bergen en buitenactiviteiten: Bij bergbeklimmen of andere buitenactiviteiten in winderige gebieden is de schaal van Beaufort een nuttig hulpmiddel om de risico’s van sterke wind in te schatten. Vooral voor wandelaars of bergbeklimmers die niet goed voorbereid zijn op stormachtige omstandigheden, biedt de schaal waardevolle informatie.
- Weersverwachtingen: De schaal van Beaufort komt nog steeds voor in weerberichten en -waarschuwingen, vooral in de context van stormen. Ze helpt het publiek om de verwachte windkracht en ook de impact hiervan in te schatten.

De relevantie van de schaal vandaag
Tegenwoordig beschikken we over geavanceerde technologieën zoals satellieten, radar en anemometers om de windkracht te meten. Maar toch blijft de schaal van Beaufort een waardevol instrument, vooral in situaties waarin snelle, begrijpelijke communicatie essentieel is. De visuele en ervaringsgerichte beschrijvingen die de schaal biedt, maken het voor iedereen gemakkelijker om de impact van de wind in te schatten, ongeacht hun toegang tot technologie.
