16 mei 2021 - 5 min. lezen
3 reacties 3

De zon schuift steeds verder richting de Kreeftskeerkring en het wordt langzaam steeds warmer op het noordelijk halfrond. Ook in de zeeën en oceanen is dit te merken aan een stijging van de zeewatertemperatuur. Zo is het zeewater in het noordelijke gedeelte van de Indische Oceaan nu alweer een graad of 30 à 31. Dat biedt kansen voor tropische cyclonen om zich te ontwikkelen. Een lagedrukgebied ten zuidwesten van India groeide afgelopen dagen uit tot tropische cycloon Tauktae. De komende dagen zal India er veel last van hebben, en dat komt nog eens bovenop de heftige gevolgen van de coronacrisis momenteel.

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.

Tropische cyclonen op de Indische Oceaan

Tropische cyclonen komen zowel in het noordelijke als het zuidelijke deel van de Indische Oceaan voor. In de zuidelijke Indische Oceaan loopt het seizoen van november tot en met april, met de piek van december tot en met maart. Zowel nabij Afrika als nabij Australië komen jaarlijks cyclonen voor.

In het noordelijke gedeelte van de Indische Oceaan is er geen begrenzing wat betreft het orkaanseizoen. De meeste tropische cyclonen komen er voor in de lente van mei tot en met november. De ontwikkeling van deze stormen wordt bijgehouden door de Indiase weerdienst (IMD: India Meteorological Department).

Onderverdeling in twee bassins

Het IMD verdeelt de noordelijke Indische Oceaan onder in twee delen. Ten eerste de Arabische Zee, ten westen van India, en ten tweede de Golf van Bengalen, ten oosten van India. Doorgaans komen de sterkste tropische cyclonen voor in de Golf van Bengalen. Een goed voorbeeld hiervan is supercycloon Amphan in 2020. In de Arabische Zee zorgt de inmenging van droge lucht vanaf het Arabisch schiereiland ervoor dat tropische systemen vaak niet heel krachtig worden.

De piek in activiteit van cyclonen vertoont een opmerkelijk patroon: zowel in de lente (april t/m juni) als in de herfst (september t/m december) komen er relatief veel stormen voor. In de zomermaanden blijven cyclonen vaak uit. Dit is toe te wijzen aan de invloed van moesson rond India. Die zorgt namelijk voor een toename in windschering in de hogere luchtlagen. Daardoor hebben cyclonen moeite om hun ronde structuur te behouden.

Classificatie van tropische systemen in de Noord-Indische Oceaan

Voor beide bassins is de indeling van de ernst en kracht van tropische cyclonen gelijk. Het IMD geeft een tropisch systeem pas een naam als het cycloonkracht bereikt, bij windsnelheden van 63 km/u. Met gemiddeld een stuk of vier genaamde stormen per jaar is deze regio een van de minst actieve op de wereld. Een supercycloon komt hier gemiddeld zelfs slechts één keer in de zes jaar voor.

De classificatie van tropische cyclonen in het noordelijke deel van de Indische Oceaan. De windsnelheden worden bekeken als 3-minuutsgemiddelde en de gemiddelde aantallen zijn gebaseerd op de periode 1991 t/m 2020.

Tropische cycloon Tauktae

In deze regio kende het orkaanseizoen tot nu toe een rustige start, met slechts één depressie die zich vormde voor de kust van Myanmar. Maar de Indische Oceaan is inmiddels behoorlijk opgewarmd. Op veel plaatsen is het zeewater erg warm, met 30 tot lokaal 32 graden. Dat is ongeveer 1 tot 2°C warmer dan gemiddeld in dit jaargetijde. Een ideale voedingsbodem voor tropische cyclonen, omdat de ocean heat content dan vaak hoog is.

In de Noord-Indische Oceaan is de zeewatertemperatuur momenteel zeer hoog met temperaturen van 30 tot 32°C. (tropicaltidbits.com)

Bovendien kwam er afgelopen week tijdelijk een westenwind te staan rond de evenaar ten oosten van Afrika. Dit zorgde ervoor dat er in de Arabische Zee tijdelijk een stuk minder wind op hoogte aanwezig dan normaal. Zo ontstond op vrijdag 14 mei een depressie in het zeegebied ten westen van India. Vanwege de gunstige omstandigheden groeide de depressie snel door. Dezelfde avond nog kreeg de storm de naam ‘Tauktae’.

Daarna werd tropische cycloon Tauktae met een zuidelijke stroming meegevoerd en sinds zaterdag 15 mei is de koers ongeveer parallel aan de Indiase westkust. De kern van de cycloon blijft echter wel boven het warme zeewater liggen. Dit heeft veel nadelige gevolgen voor India, omdat de storm krachtig blijft en steeds weer zorgt voor veel wind en veel regen in het land.

In sommige delen van het land is al meer dan 120 mm regen gevallen sinds 14 mei. De verwachting is dat er tot en met woensdag 19 mei lokaal nog eens zo’n 400 millimeter bij kan vallen. Ook de wind haalt flink uit, want Tauktae is inmiddels al doorgegroeid tot een zeer krachtige cycloon met windsnelheden van ongeveer 140 tot 150 km/u en windstoten van 165 km/u. Daar komt naar verwachting nog iets bij. Het hoogtepunt van de cycloon wordt op maandag 17 mei verwacht met windsnelheden van 160 km/u en rukwinden tot 185 km/u.

De verwachte koers van tropische cycloon Tauktae.

Daarna zwakt de cycloon iets af en gaat vervolgens aan land in het noordwesten van India. Vervolgens sterft Tauktae vrij snel uit, maar in de dorre gebieden in de provincie Rajasthan kan wel nog veel regen vallen.

Pim

Door Pim

Student Bodem, Water, Atmosfeer aan de Wageningen Universiteit (Nederland). Van jongs af aan ben ik al gepassioneerd door het weer! Mijn focus ligt op het schrijven van artikels rond tropische stormen.


Verder lezen

Alles bekijken
2

Weersverwachting Luik-Bastenaken-Luik 2024

1 dag geleden - 5 min. lezen
10 Maandag stevig onweer!

Stevige onweerskansen door pittig koufront op maandag

4 dagen geleden - 6 min. lezen