Explosief Genualaag zorgt voor extreme sneeuwdump in de Alpen
0
Op 16 en 17 april kregen de Alpen te maken met een uitzonderlijke sneeuwdump door een explosief Genualaag. Vooral in het zuidwesten van Zwitserland, het noordwesten van Italië en het oosten van de Franse Alpen viel 1 tot 2 meter sneeuw, met lokaal zelfs nog grotere hoeveelheden. Ook in de lagere gebieden werden neerslag- en sneeuwrecords verpulverd. Helaas werd het noorden van Italië ook getroffen door overstromingen. Waar viel de meeste sneeuw en hoe uitzonderlijk is dit? Hieronder een overzicht met indrukwekkende beelden.
- Weerliefhebber? Volg ons via X en Facebook
- Volg de interessante weerberichten op Youtube
Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s uploaden.
Genualaag en Retour d’Est
Op 16-17 aprilo 2025 werd Centraal-Europa, de regio rond en ten zuiden van de Alpen, getroffen door een explosief ontwikkelend Genualaag. Dit lagedrukgebied ontstond door de instroom van koudere lucht vanuit Frankrijk richting de relatief warme Middellandse Zee. Aan de oostzijde van het laag werd vochtige lucht vanaf de Middellandse Zee richting het noordwesten van Italië gevoerd.
De situatie ontwikkelde zich tot een mengvorm van een klassieke Sudstau en een Retour d’Est. Hierdoor werd de vochtige lucht tegen de steile berghellingen gedrukt en daar opgestuwd tegen de steile berghellingen met vorming van intense stuwingsneerslag, orografische neerslag. In de lagere gebieden viel overvloedige regen, terwijl in hoger gelegen delen een dik pak sneeuw viel.
Ten zuiden van de hoofdkam van de Alpen lag de sneeuwgrens relatief hoog, waardoor vooral Noord-Italië te maken kreeg met zware regenval. Aan de Franse en Zwitserse zijde zorgde isothermie er echter voor dat de sneeuwgrens lokaal aanzienlijk daalde, wat leidde tot sneeuwval tot op lage hoogte.
Zware regenval veroorzaakt chaos ten zuiden van de Alpen
Ten zuiden van de hoofdkam van de Alpen was de aangevoerde lucht zachter en stond er bovendien meer wind. Door deze omstandigheden kreeg isothermie geen kans, waardoor de sneeuwgrens veel hoger lag. In grote delen van Noord-Italië viel de neerslag tot ruim boven de 2000 meter volledig als regen.
De combinatie van hevige regenval en het bergachtige terrein leidde tot grootschalige overstromingen en modderstromen. Al het water dat in de bergen viel, moet naar beneden en verzamelt zich in de valleien, als een gigantische trechter. Sommige rivieren traden daardoor buiten hun oevers, bruggen bezweken onder de kracht van het water, en complete dorpen kregen te maken met aanzienlijke schade. Piemonte werd het zwaarst getroffen.
Op basis van gegevens van enkele weerstations lijkt het erop dat er lokaal tot 500 mm neerslag viel in slechts 48 uur tijd. In Ukkel of De Bilt valt jaarlijks gemiddeld 800 tot 850 mm.
Gigantisch veel sneeuw in de Alpen
Aanvankelijk lag de sneeuwgrens ook ten noorden van de hoofdkam ruim boven de 2000 meter, maar aan de noord- en westzijde van de hoofdkam daalde deze snel. Dankzij isothermie, het proces waarbij de luchtkolom afkoelt tot het vriespunt bij hevige neerslag en weinig wind, viel de sneeuw daar tot in de lagere valleien, soms al vanaf 500 à 600 meter hoogte (Sion, Bourg-Saint-Maurice).
Sneeuwrecords in lagere gebieden
De uitzonderlijke omstandigheden zorgden in lagere regio’s voor het breken van sneeuwrecords. Zo werd in Bourg-Saint-Maurice op 18 april bijna 40 cm sneeuw gemeten, een record sinds het begin van de waarnemingen in 1947. Opmerkelijk genoeg viel hier in één dag meer sneeuw dan tijdens de hele afgelopen winter:
Sneeuwhoeveelheden van meer dan 2 meter!
In het oosten van de Franse Alpen (tegen de Italiaanse grens) en het zuiden van Wallis vielen op hoogtes boven 2000 meter op veel plaatsen tussen de 1 en 2 meter sneeuw, met lokaal zelfs nog grotere hoeveelheden.
De sneeuwafwijkingskaart van het Zwitserse SLF (Schnee- und Lawinenforschungsinstitut) laat zien dat het zuidwesten van Zwitserland plots een sneeuwoverschot kent, terwijl het oosten nog altijd met een tekort kampt. Na een sneeuwarme winter zorgt dit ene weerevent nu toch voor een verandering van de sneeuwbalans in bepaalde regio’s.
Volgens de automatische metingen van SLF viel er bij Bortelsee 268 cm sneeuw de afgelopen 3 dagen. Van een record lage sneeuwdikte is de situatie hier nu plots boven normaal.
Impact op gletsjers
De gevolgen van deze sneeuwdump zullen zich ook de komende maanden nog laten voelen. Op de gletsjers zal de verse sneeuwlaag niet snel wegsmelten, waardoor het onderliggende ijs langer bedekt blijft. Lagerop zal de sneeuw wel sneller verdwijnen, maar het vertraagde smeltproces betekent dat de gletsjerafsmelting dit jaar mogelijk minder uitgesproken is dan zonder deze late winterprik.