Aanhoudende droogte in ‘zomers’ Spanje

De winters in de lager gelegen delen van Spanje verlopen doorgaans zachter en droger dan de Benelux. Echter, dit jaar is het er wel érg zacht en droog. Op steeds meer plekken begint men zich dan ook zorgen te maken over de aanhoudende droogte. Juist in de herfst en winter zouden de watervoorraden namelijk weer moeten worden aangevuld, maar dat is dit nu niet het geval. Daarbij liggen de temperaturen soms zelfs op een zomers niveau, met name in het (zuid)oosten.

• Volg NoodweerBenelux op X en Facebook
• Blijft up-to-date met livestreams en weervideo’s op YouTube

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s uploaden.

Al maandenlang (erg) droog

Normaal gesproken zijn de herfst en winter seizoenen waarin de watervoorraden voor de alsmaar droger wordende zomers moeten worden aangevuld. Echter is daar de afgelopen maanden weinig van terecht gekomen. Zeker in het door droogte geteisterde oosten en zuiden van Spanje viel in de herfst van 2023 al (veel) minder neerslag dan normaal. En wat er viel was vooral tijdens de eerste twee decades van september. In de stad Valencia werd tussen 1 en 20 september maar liefst 163 mm aan regen opgevangen. Echter, in de 71 dagen die daarop volgde viel in totaal slechts 2,3 millimeter regen!

Percentage van gemiddelde neerslag voor de herfst van 2023 in Spanje. In het zuiden en oosten viel regionaal de helft minder neerslag dan gebruikelijk (AEMET).

Ook de winter van 2023 – 2024 is hard op weg om als (zeer) droog de boeken in te gaan. Valencia heeft tot nu toe 15 mm neerslag gekregen tegen ruim 55 mm normaal. Kijk je naar de afgelopen vier maanden, dan is dus slechts 17 mm aan regen gevallen. Dat is nog niet 10% van wat er normaal valt in die periode (ongeveer 200 mm).

Grafiek van de cumulatieve neerslag op de luchthaven van Valencia voor de winter van 2023 – 2024. Er is tot nu toe slechts zo’n 15 millimeter regen gevallen tegen ruim 55 mm normaal (AEMET).

Ook op andere plekken in het oosten en zuidoosten verloopt de winter tot nu toe (zeer) droog. Barcelona zit op de helft van de normale neerslaghoeveelheid. Allicante, Málaga en Murcia zitten op één-derde en Valencia dus op een kwart van normaal.

Blijvend invloed van hogedrukgebieden

Een nattere (en koelere) periode zit er voorlopig nog niet in voor Spanje. Sterker nog, de meeste weermodellen tonen kurkdroge omstandigheden voor de komende 10 tot 15 dagen. Veel plekken op het Iberisch Schiereiland zouden wel eens geen druppel regen kunnen zien de komende twee weken.

De neerslagsom tot en met 8 februari volgens het Amerikaanse weermodel GFS. Heel Spanje en Portugal, maar ook delen van Zuid-Frankrijk en Noord-Italië zouden mogelijk meer dan twee weken geen druppel regen te zien krijgen (TropicalTidbits).

De oorzaak daarvan is een standvastig hogedrukgebied boven het zuidwesten van Europa, dat soms ook uitlopers richting Centraal-Europa stuurt. Lagedrukgebieden nemen daardoor een noordelijke koers via IJsland en Schotland richting Scandinavië. Ook voor de Benelux zal dat overwegend droog weer betekenen, maar niet zo kurkdroog als in het zuidwesten van Europa.

Komende dagen mogelijk temperatuurrecords

Naast droog is het af en toe ook bijzonder warm. Op donderdag worden in het oosten en zuidoosten van Spanje ongewoon hoge temperaturen voor de tijd van het jaar verwacht. In Valencia kan het kwik donderdag oplopen naar 25 of 26 graden, voordat er een frissere wind van zee gaat waaien. Ter vergelijking: Het temperatuurrecord voor januari staat er op 26,2°C (28 januari 2021).

Het fijnmazige weermodel AROME verwacht voor donderdag temperaturen van lokaal 28 of 29 graden in het oosten van Spanje. Rond Valencia kan in de namiddag de wind wel van zee gaan waaien waardoor de temperatuur gevoelig daalt (Meteociel).

Iets verder naar het zuiden zal de zeewind waarschijnlijk moeite hebben om ver het land op te komen. Bijvoorbeeld rond de plaats Xàtiva zou de temperatuur dan nóg verder kunnen oplopen, naar 28 of zelfs 29 graden. Dat zijn temperaturen die er gebruikelijk zijn voor het begin van de meteorologische zomer.

Temperatuurverloop in Valencia met de normalen weergegeven als gestippelde lijnen. Op het merendeel van de dagen was het (veel) warmer dan gebruikelijk voor de tijd van het jaar (AEMET).

Het lijkt inmiddels vrijwel zeker dat de winter van 2023 – 2024 in grote delen van Spanje de boeken in zal gaan als (zeer) warm. Op een stuk of 7 dagen na lag de temperatuur in Valencia overdag telkens boven het langjarig gemiddelde (1981 – 2010). Vooral half december valt op met een flinke piek: Er was toen sprake van recordhitte in Zuidwest-Europa. In Málaga werd met 29,9°C de hoogste decembertemperatuur ooit gemeten in Spanje bereikt.