13 april 2020 - 4 min. lezen
1 reacties 1

De afgelopen dagen kregen we bijzonder warme temperaturen voorgeschoteld voor de tijd van het jaar. In delen van de Benelux werd op 8 april zelfs plaatselijk reeds de kaap van een zomerse 25 graden overschreden. Ook de komende periode lijken er nog erg warme temperaturen aan te komen. In dit artikel gaan we dieper in op de (bijna) zomerse temperaturen die we momenteel beleven.

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als liefhebber van het weer en klimaat aan het weerforum?Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.

Zomerse temperaturen op 8 april

Op de 8e van deze maand kregen we door een stevig hogedrukgebied boven Europa zeer warme lucht uit zuidoostelijke richtingen aangevoerd. Samen met een overvloed aan zonneschijn resulteerde dit in zeer hoge temperaturen voor de tijd van het jaar. Op deze dag werd zowel in Ukkel (max. 24,1°C) als in De Bilt (max. 24,5°C) het dagrecord verbroken, terwijl het in Eindhoven tot wel 25,5 graden warm werd.

Zijn zulke hoge temperaturen in april uitzonderlijk? Komen deze zomerse temperaturen steeds vaker vroeger op het jaar voor? We trachten er hieronder een antwoord op te geven.

Zomer in april: niet de eerste keer

Het is niet de eerste keer dat we in april reeds met zomerweer te maken krijgen. Sommige mensen herinneren zich misschien nog wel de mooie aprilmaanden van 2007 en 2011, toen het ook bijzonder warm was. Op 15 april en 25 april 2007 werden zelfs tropische (!) temperaturen gemeten op de warmste plekken van de Benelux. Die maand viel er op de meeste plaatsen in de Benelux ook geen enkele druppel regen. Iets wat nooit eerder gebeurd was.

Op 15 april 2007 werden tropische temperaturen gemeten in de Benelux.

Ook in 2011 was het bijzonder warm in april. Op meerdere dagen werden zomerse temperaturen gemeten. Tijdens de gehele maand werd het meer dan 4 graden warmer dan het gemiddelde.  Nog iets recenter, op 19 april 2018, werden ook temperaturen van boven de 29 graden gemeten in de Benelux.

Wanneer krijgen we gemiddeld de eerste zomerse dag?

Om na te gaan wanneer we gemiddeld gesproken de eerste zomerse dag (een maximumtemperatuur van 25 graden of meer) halen, doken we in de weerarchieven voor Ukkel. Wanneer we deze data plotten, valt meteen op dat er een duidelijke trend te zien is. Terwijl de eerste zomerse dag in de 19e eeuw gemiddeld begin/midden juni viel, is dat nu eerder begin/midden mei (zie figuur hieronder).

Datum van de eerste zomerse dag (Tmax >= 25 graden) van het jaar sinds 1833 in Ukkel.

We zien dan ook dat zomerse temperaturen vaker voorkomen in april dan vroeger. Dit is vooral iets dat we tijdens de 21e eeuw meer en meer hebben mogen ervaren. Dit jaar lukte het tot nu toe nog net niet in Ukkel, maar we waren er wel opnieuw dichtbij.

Wat is de kans op zomerweer in april?

We kunnen ook bekijken wat de kans is op een zomerse dag in april. Om die kans na te gaan moeten we wel met een aantal zaken rekening houden. Dit door (1) rekening te houden met het veranderen van het klimaat, (2) de decade van de maand waarin we ons bevinden en (3) het aantal dagen in de maand waarop een maximumtemperatuur van 25 graden wordt overschreden. Des te hoger die temperatuur, des te vroeger in de maand dit gebeurt en des te meer dagen in de maand waarop deze temperatuur overschreden wordt, des te uitzonderlijker de gebeurtenis te noemen is.

Overschrijdingskans van een maximumtemperatuur van 25 graden in Ukkel, rekening houdend met het veranderende klimaat en de decade van de maand.

We hebben deze data geplot voor Ukkel (zie figuur hierboven). In de 19e eeuw kwamen zomerse temperaturen in april helemaal niet voor. In de 20e eeuw gebeurde het al eens in de tweede en derde decade, maar de kans was bijzonder klein (ca. 1%). In het huidige klimaat van de 21e eeuw zien we echter dat de kansen behoorlijk zijn toegenomen. In de derde decade stijgt de kans zelfs richting 6%. Dat is nog steeds zeldzaam, maar het gebeurt wel al duidelijk meer dan in de 19e en 20e eeuw.

Conclusie

Zomerse temperaturen in april zijn vrij zeldzaam. Wel zien we dat de eerste zomerse dag steeds vroeger in het jaar valt. Bovendien is de kans op zomerse temperaturen ook sterk toegenomen in het opgewarmde klimaat, vooral dan in de derde decade van de maand. Zullen we deze week ook de zomerse kaap van 25 graden opnieuw overschrijden in de Benelux? We gaan het zien!

Yoni

Door Yoni

Afgestudeerd geograaf aan de KULeuven en doctorandus binnen klimatologie/glaciologie aan de VUBrussel. Binnen NoodweerBenelux ben ik vooral bezig met het schrijven van artikels en het programmeren van tools om bepaalde weerelementen te voorspellen.


Verder lezen

Alles bekijken
2

Onweerskansen 30 april 2024

12 uur geleden - 5 min. lezen

Downwelling na de SSW brengt weersomslag

2 dagen geleden - 6 min. lezen