Nieuwe Europese weersatelliet MTG-S1 belooft nauwkeurigere voorspellingen van extreem weer

Eerder deze maand lanceerde EUMETSAT met succes de allernieuwste weersatelliet: de Meteosat Third Generation – Sounder 1 (MTG-S1). Deze geavanceerde satelliet vormt een mijlpaal in de wereld van de weersvoorspelling. Voor het eerst kunnen meteorologen een volledig en driedimensionaal beeld krijgen van de levenscyclus van stormsystemen in Europa. De verwachting is dat dit zal leiden tot een aanzienlijke verbetering van de nauwkeurigheid van korte termijn voorspellingen en nowcasting.

• Waarom valt een satelliet niet uit de ruimte?
• Satellietbeelden: een blik vanuit de ruimte

Set-up van de MTG-SI weersatelliet

De MTG-S1 is onderdeel van de derde generatie geostationaire Meteosat-weersatellieten. Deze bevinden zich op ongeveer 36.000 kilometer hoogte en draaien synchroon met de aarde, zodat ze continu hetzelfde gebied in beeld houden. Dit maakt ze ideaal voor continue monitoring van het weer in Europa en omliggende regio’s.

EUMETSAT ontwikkelt twee types satellieten: een ‘imager’, die visuele beelden maakt, en een ‘sounder’, die atmosferische gegevens verzamelt via infraroodmetingen. De MTG-S1 behoort tot deze laatste categorie en is uitgerust met de zogenaamde Infrared Sounder (IRS). Hiermee worden temperatuur, wind, luchtvochtigheid en spoorgassen in de atmosfeer gemeten op een grid van 4 bij 4 kilometer – én dit elke 30 minuten voor heel Europa.

Next-level inzicht in stormsystemen

In tegenstelling tot traditionele satellieten die enkel tweedimensionale beelden leveren van het wolkendek, biedt MTG-S1 een driedimensionaal inzicht in de atmosfeer. Dankzij het infraroodsysteem kunnen meteorologen niet alleen zien wat zich bovenin de atmosfeer afspeelt, maar ook de onderliggende lagen analyseren. Deze techniek lijkt op die van de EarthCARE-missie, die de verticale structuur van wolken onderzoekt.

De data van de IRS worden geïntegreerd in zowel globale als regionale weermodellen, zoals het ECMWF en het KNMI-model Harmonie. Hierdoor krijgt men veel preciezere informatie over atmosferische instabiliteit, een sleutelparameter bij het ontstaan van zwaar weer zoals onweer en plotse overstromingen.

Grote doorbraak in nowcasting?

Een van de belangrijkste toepassingen van de MTG-S1 is het verbeteren van nowcasting – weersvoorspellingen op zeer korte termijn, van enkele minuten tot een paar uur vooruit. In situaties waar het weer snel omslaat, zoals bij hevige buien, tornado’s of stormfronten, is snelheid cruciaal. De nieuwe satelliet maakt het mogelijk om instabiele weersystemen vroegtijdig op te sporen en realtime waarschuwingen te genereren.

Volgens de ESA, het Europees Ruimteagentschap, betekent deze technologische doorbraak een nieuw tijdperk in weersvoorspelling: “Dankzij deze missie kunnen we sneller reageren op extreem weer, omdat we de atmosfeer nu in 3D kunnen analyseren.”

Wanneer is deze weerdata beschikbaar?

De eerste datasets van de MTG-S1 worden binnen anderhalf jaar na lancering verwacht. Daarna zullen ze breed ingezet worden voor weeralarmen, stormtracking en verbetering van de nauwkeurigheid van regionale weersvoorspellingen.

• Ontdek het weerbericht op uw locatie!