24 januari 2019 - 6 min. lezen 17 reacties

Koning Winter heeft zich afgelopen dagen van z’n beste kant laten zien. Momenteel ligt er tussen 1 en 15 cm sneeuw op vele plaatsen in de Benelux en lokaal zelfs nog iets meer. Wie nog van de sneeuw wil genieten doet dit best vandaag, want daarna zal een warmtefront passeren met daarachter veel zachtere lucht. Dit luidt een wisselvallig en zacht weekend in. Aan de voorzijde van dit front bevindt zich echter nog koude lucht en dit kan tot een potentieel gevaarlijke situatie leiden, met zelfs kans op sneeuw en ijzel! 

Warmtefront brengt dooi

Even leek het er nog op dat de winter een tijdje zou aanhouden, maar vandaag zijn de weerkaarten duidelijk: vanaf vandaag zet de dooi in. Na de winterse en sneeuwrijke periode van de afgelopen week, staat er ons een zacht en wisselvallig weekend te wachten met opnieuw sterk positieve temperaturen. Voor het zover is, staat ons echter nog een interessante situatie te wachten. Een warmtefront trekt dan over de Benelux en kan aanvankelijk nog eerst voor sneeuw zorgen en later zelfs ook voor ijzel. De laatste neerslag zal waarschijnlijk als regen gaan vallen op de meeste plaatsen en daarmee zal de dooi dan officieel ingezet zijn.

Warmtefront en neerslagtype

Vandaag trekt in de loop van de dag een warmtefront over de Benelux. Hierbij zal er ook geleidelijk zachtere lucht binnenstromen, dit gebeurt eerst hogerop in de atmosfeer en later pas aan de grond, dit is nu eenmaal eigen aan een warmtefront. De warme lucht glijdt als het ware over de koudere lucht, dit komt door het verschil in densiteit. Aan de voorzijde van het warmtefront bevindt zich echter nog koude lucht en dit kan tot potentieel gevaarlijke situaties leiden.

kans op sneeuw en ijzel T850
Temperatuur op 1500 m hoogte. Er stroomt duidelijk zachtere lucht binnen en de temperaturen worden positief.
T850
Temperatuur op 1500 m hoogte. Er stroomt duidelijk zachtere lucht binnen en de temperaturen worden positief.

Wanneer de warmere lucht binnenstroomt op hoogte zal de vorm waaronder de neerslag valt geleidelijk transformeren. De neerslagvorm is daarbij sterk afhankelijk van hoe dik de warmere laag juist is en welke temperatuur die precies heeft. Om dit goed te kunnen inschatten zijn ‘soundings’ van cruciaal belang! Als er zich op lage hoogte een laag bevindt met een positieve temperatuur, dan is de kans groot dat de neerslag een meer vloeibare vorm zal aannemen, althans als de laag dik genoeg is. Wanneer er zich op lage hoogte een laag met positieve temperaturen bevindt, maar aan de grond vriest het, dan noemen we die laag  ‘een positieve neus’. Die is vaak goed te zien op de ‘sounding’ als een laag waarop de temperatuur tijdelijk de nul-graden-grens overschrijdt.

Als de positieve neus vrij beperkt is, dan kan het zijn dat de neerslag terug bevriest en als sneeuw valt. Naarmate de laag dikker wordt, zal de sneeuw meer smelten en transformeren in bevroren regen, die dan als ‘ijskristallen’ naar beneden valt. Als de positieve laag vrij uitgebreid is, maar het vriest nog aan de grond, dan spreken we van ‘onderkoelde regen’. De waterdruppeltjes zijn dan onderkoeld, maar vloeibaar en bevriezen op het moment dat ze in aanraking komen met een object. Deze laatste neerslagvorm is echter de meest gevaarlijke, aangezien deze tot ijzel leidt.

warmtefront en kans op sneeuw en ijzel
Illustratie van een warmtefront en de relatie met de neerslagvorm. Neerslag transformeert van sneeuw naar smeltende sneeuw en ijzel om later volledig te vallen als regen. (Jeffrey Dawson)

Weersituatie vandaag

In de loop van de dag zal het warmtefront over de Benelux trekken. De juiste timing is nog niet zeker en verschilt nog in de weermodellen. Hieronder bespreken we enkele van de fijnmazige modellen: AROME, HARMONIE en COSMO.

Alle modellen zijn het er over eens dat vandaag twee regio’s het meeste kans maken op sneeuw en zelfs op een (tijdelijk) gesloten sneeuwdek: het noordoosten van Nederland en de Ardennen, daar blijft het lange tijd vriezen en blijft de koude lucht het langst hangen. Elders is er aan het begin van de neerslagzone kans op sneeuw, maar die zal geleidelijk aan transformeren in smeltende sneeuw, ijskristallen of ijzel bij het binnenstromen van de zachtere lucht.

Geleidelijk, naarmate de neerslagzone verder vordert, zal er op steeds meer plaatsen doodgewone regen vallen. Aan de kustgebieden valt er waarschijnlijk enkel regen. Dit betekent dat het vandaag opletten geblazen zal zijn, want gezien de koude die nog steeds in de bodem zit, zal de neerslag dus aanvankelijk op veel plaatsen aanvriezen! (hetzij als sneeuw, hetzij als ijzel)

AROME

Arome voorziet vandaag een zone met sneeuw in het NO van Nederland en in de Ardennen. Elders valt een mengelmoes van regen/sneeuw of ijzel (Midden-Nederland en Centraal België) en in het westen valt er regen. Later transformeert de neerslag ook elders naar regen.

Weersituatie van AROME morgen 17u.
Weersituatie van AROME 17u.
Weersituatie van AROME morgen 20u.
Weersituatie van AROME 20u.

Soundings

Hieronder volgt een kort overzicht van de soundings van AROME, ingedeeld per zone (sneeuw, smeltende sneeuw, ijzel en regen).

Sneeuwgebieden (N-NL/Ardennen)

sounding Ardennen
Sounding voor de Ardennen. De temperatuur is overal onder nul. Neerslag valt onder de vorm van sneeuw.
Sounding voor noord Nederland
Sounding voor Noord Nederland. Ook hier valt de neerslag onder de vorm van sneeuw.

Smeltende sneeuw gebieden (Limburg)

sounding Limburg
Sounding voor Limburg. Hier is er kans op smeltende sneeuw. De temperatuur is negatief, maar positief aan de grond.

IJzelgebieden (Midden NL en BE)

sounding Midden NL
Sounding Midden Nederland. Hier is een positieve neus (klein), dus de neerslag valt, ofwel onder de vorm van smeltende sneeuw, ofwel onder de vorm van ijskristallen.
sounding Midden BE
Sounding voor Midden België. Hier is de positieve neus dikker en is de kans op onderkoelde regen groter.

Regengebieden (W NL en BE)

sounding W NL
Sounding voor West Nederland. Hier is de temperatuur positief, dus de neerslag valt onder de vorm van regen.

HARMONIE

Harmonie volgt het scenario van AROME min of meer en voorziet ook sneeuw in het noorden van Nederland alsook in de Ardennen. Ertussen is er kans op smeltende sneeuw en ijzel en in het uiterste westen valt er regen.

Weersituatie van HARMONIE morgen 16u.
Weersituatie van HARMONIE 16u.
Weersituatie HARMONIE morgen om 20u.
Weersituatie HARMONIE om 20u.

COSMO

Hieronder de situatie van COSMO. Die komt iets vroeger met de neerslag en voorziet een ruimer gebied met sneeuw en smeltende sneeuw/ijzel.

Weersituatie COSMO morgen om 14u.
Weersituatie COSMO om 14u.

Het moge duidelijk zijn: vandaag kan het potentieel gevaarlijk worden. Er kan zowel sneeuw als ijzel vallen en dit kan tot gevaarlijke situaties leiden op de weg. Wees dus voorzichtig als u de weg op moet!

Samuel

Door Samuel

Afgestudeerd fysisch geograaf aan de KU Leuven in de specialisatie weer- en klimaat. Ik ben professioneel omgevings- en klimaatexpert en ben actief geweest als klimaatwetenschapper aan de KU Leuven. Al van kinds been af ben ik bijzonder gepassioneerd door weer en klimaat. Binnen NoodweerBenelux ben ik vooral actief als weeranalist en schrijf ik artikels over weer en klimaat.


Verder lezen

Alles bekijken

Weersverwachting Ronde van Vlaanderen 2024

15 uren geleden - 6 min. lezen
13

Natte lente na een El Niño-winter

4 dagen geleden - 7 min. lezen