Oktober 2022 was zonnig, droog maar vooral ook zeer warm
We vertoeven al even in de herfst en vele bomen zijn hun bladeren al deels of zelfs volledig kwijt. Toch deed het weerbeeld in oktober zeker niet altijd aan de herfst denken. Het grootste gedeelte van de maand was het namelijk relatief droog en de zon zagen we regelmatig. Het opvallendst was misschien wel de temperatuur: in de tweede helft van de maand werd het alsmaar warmer en in de laatste week werd het meerdere dagen op rij meer dan 20°C. We zetten het weerbeeld en alle klimatologische feiten op een rijtje.
- Volg de weerupdates op de voet via Facebook en Twitter
- Volgen jullie al de weerberichten op Youtube?
- Bekijk het weerbericht voor de komende dagen
Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s opladen.
Onstuimig begin van de maand, later rustiger
De eerste dag van de maand was ook meteen een van de meest onstuimige. De boosdoener was een actief front dat van west naar oost over de Benelux trok. Daarbij viel er op veel plekken tussen 5 en 20 mm neerslag, in Eelde (NL) zelfs 23,5 mm. Ook 2 oktober was het nog nat met opnieuw een tiental millimeters regen op veel plekken. In Lacuisine (BE) viel er deze dag 23 mm.
Na deze natte start stabiliseerde het weerbeeld doordat een hogedrukgebied zich vanuit het zuidwesten uitbreidde tot over onze omgeving. Eerst lagen de temperaturen hierbij rond normaal, later schoof de kern op naar Centraal-Europa. In combinatie met een lagedrukgebied ten noordwesten van ons, werd er warme lucht uit het zuiden naar onze omgeving getransporteerd. Op 5 oktober werd het daardoor in de zuidoostelijke helft van de Benelux nog 20°C of meer. Een koufront verdreef diezelfde avond nog de warme lucht en de dagen erna was het over het algemeen rustig weer. Door de invloed van hogedrukgebieden ten zuiden van de Benelux bleef het bovendien grotendeels droog en was er redelijk veel ruimte voor de zon. Het kwik lag rond normaal.
Op 10 oktober werd het tijdelijk wisselvalliger en trok een koufront over waardoor we te maken kregen met een noordwestelijke stroming. Hierin was het iets koeler dan gemiddeld met maxima van een graad of 15 à 16. Opnieuw voerde hogedruk de regie waardoor het helder was. In de nachten koelde het flink af en kwam het ook tot de laagste temperaturen van de maand. Voor Nederland werd deze op 11 oktober bereikt in Deelen. Het koelde er af tot 0,8°C. In België werd de laagste temperatuur van oktober 2022 op de 12e gemeten in Elsenborn, -3,6°C.
Tweede helft van de maand was uitzonderlijk warm
Vanaf 13 oktober sloeg het weer om en kwamen we terecht in een zuidelijke stroming. Deze zuidelijke stroming zou vervolgens de rest van de maand aanhouden. Aanvankelijk was het hierbij wisselvallig met meer bewolkte momenten en vaker regen of buien. Lagedrukgebieden in de buurt van de Britse Eilanden bepaalden ons weerbeeld. Er werd wel zachtere lucht aangevoerd met middagtemperaturen tussen 15 en 19°C.
Op 19 oktober zorgde een hogedrukgebied nog eenmaal voor rustiger weer met ook iets lagere temperaturen. Vanaf de 20e ontstond er een hardnekkige situatie wat betreft de druksystemen rond Europa. Een lagedrukgebied nestelde zich ten westen tot zuidwesten van de Britse Eilanden en een hogedrukgebied veroverde Centraal- en Zuidoost-Europa. Tussen deze systemen kwam een luchtstroming op gang vanuit het diepe zuiden. Er werd zeer warme lucht aangevoerd en de temperaturen stegen opnieuw tot rond 20°C. De Benelux lag echter nog wel redelijk dicht bij het lagedrukgebied in de buurt, waardoor er soms regen viel of buien ontstonden. Vooral op 23 oktober merkten we dit. Voornamelijk België kreeg te maken met fikse onweersbuien die in de zomer ook zeker niet zouden misstaan.
Vanaf 26 oktober 2022 bereikte nóg warmere lucht onze omgeving. In België en de zuidoostelijke helft van Nederland werd het tot en met de 30e elke dag 20°C of warmer. Vooral op 28 en 29 oktober was het uitzonderlijk warm. De 29e was ook de warmste dag van de maand met temperaturen in Nederland tot 24,6°C in Eindhoven. In België werd het lokaal nog zomers warm. In Dilbeek en Meeuwen kwam het kwik tot 25,6°C. In Ukkel werd het 25,5°C en daarmee was het de meest laattijdige zomerse dag ooit voor dit station.
De 31e werd de warmste lucht al verdreven, maar nog steeds was het zacht voor eind oktober met zo’n 16 tot 18°C.
In totaal een droge en zonnige maand, vooral hoge temperatuur valt op
Temperatuur
Oktober 2022 valt als maand het meest op door de zeer hoge temperatuur. Overal was het over de hele maand als totaal gezien warmer dan normaal, maar de anomalie was het grootst in het zuiden van de Benelux. Hier bedroeg deze zo’n 3 tot 3,5°C. Vooral de tweede helft van de maand droeg hieraan bij.
Als we oktober 2022 vergelijken met de klimatologische meetreeks, zien we dat de maand in De Bilt de zesde warmste oktober was sinds 1901 met een gemiddelde temperatuur van 13,1°C (normaal: 10,9°C). Het kwam tot drie warme dagen (met een maximumtemperatuur van minstens 20,0°C) terwijl dat er gemiddeld 1,9 zijn.
In Ukkel werd het record voor warmste oktober uit 2001 geëvenaard. De gemiddelde temperatuur kwam uit op 14,4°C tegen 11,3°C normaal. Er werden maar liefst 9 warme dagen geregistreerd, tegen 2,8 normaal. Daarvan was er één zomers warm, dit gebeurt gemiddeld slechts eens per vijf jaar.
Tot vorst op meethoogte kwam het op beide hoofdstations nog niet, hoewel in De Bilt normaal 1,3 vorstdagen voorkomen in oktober en in Ukkel gemiddeld 0,4 vorstdagen.
Neerslag
Vrijwel de gehele Benelux ontving in oktober 2022 minder neerslag dan gemiddeld, met uitzondering van het uiterste zuiden van België. Het droogst was het in een strook over het zuiden van Nederland en het noorden van België, met lokaal minder dan 20 mm neerslag. Het natst was het zuiden van België met lokaal iets meer dan 100 mm.
In De Bilt werd in totaal 38,4 mm opgevangen tegen 81,1 mm normaal. De pluviometer in Ukkel ontving 40,7 mm regen, tegen 67,8 mm normaal. De eerste twee dagen van de maand waren duidelijk de natste. Verder was het tussen 6 en 12 oktober en na de 24e zo goed als droog.
Zonneschijn
Het aantal uren zonneschijn lag in oktober 2022 boven de normale waarde. In De Bilt scheen de zon 146,8 uren, tegen 119,3 uren normaal. In Ukkel werden 132,6 uren zonneschijn gemeten tegen 112,6 uren normaal. Vooral de perioden 6 t/m 12 oktober en 18 en 19 oktober droegen hieraan bij.
