3 maart 2014 - 4 min. lezen
2 reacties 2

De zon is onze dichtstbijzijnde ster. Onze zon is verantwoordelijk voor alle leven op aarde. Deze grote vuurbol bevindt zich op zo’n 150 miljoen kilometer van ons en heeft een diameter die 109 keer groter is dan die van de aarde. Ondanks deze grote afstand oefent de zon een grote invloed uit op onze blauwe planeet. Denk in de eerste plaats aan zonlicht en uiteraard ook de warmte. Zonder deze natuurlijke verwarming zou het ijskoud zijn op aarde.

Eigenschappen van de zon

Deze ster bestaat hoofdzakelijk uit waterstof- en heliumgas. De temperatuur in de fotosfeer, het zichtbare oppervlak, bedraagt ongeveer 5500°C en lijkt vanaf de aarde een geelwitte kleur te hebben. De corona of buitenste atmosfeer wordt tot miljoenen graden verhit door het magnetisch veld van de zon.

In de kern ontstaat alle zonne-energie waarbij waterstof wordt omgezet in helium door de hoge druk, zodat de temperatuur oploopt tot zo’n 15,5 miljoen °C. Per seconde wordt ongeveer 700 miljoen ton waterstof in ongeveer 695 miljoen ton helium omgezet, dit is vergelijkbaar met de energie van zo’n 140 miljoen atoombommen!

Deze hitte uit zich in lichtvlekken op het oppervlak, de granulaties. De donkerdere, koelere vlekken zijn de zonnevlekken. De protuberansen, oplichtende bogen van gloeiende materie, worden door het magnetisch veld gedurende minuten, weken of zelfs maanden in stand gehouden.

Invloed van de zon op de aarde

Naast licht zendt de ster een constante stroom aan geladen deeltjes uit: de zonnewind. Deze passeert de aarde met een gemiddelde snelheid van 450 km/s. Om de aarde ligt een magnetisch veld dat ons beschermt tegen deze massa energierijke deeltjes. Door de druk die de zonnewind uitoefent op ons magnetisch veld is het veld aan de ene kant korter en aan de andere kant langgerekt als een soort staart.

zon en haar eigenschappen (CME)

Door deze vorm zijn er gebieden rond de polen waar de deeltjes de dampkring wel kunnen bereiken. Wanneer deze deeltjes botsen met onze atmosfeer krijgen we een prachtig spektakel te zien: het poollicht.

Door de beweging van de aarde in het heelal rondom de zon krijgt elke plek op aarde het hele jaar door een wisselende hoeveelheid energie. Het zichtbaar licht warmt het land, de zeeën en de dampkring op. De mate waarin de zonnestralen een bepaalde plek op onze planeet opwarmen is sterk afhankelijk van de afstand tot de evenaar in combinatie met de helling van de aardas (die samen met de baan van de aarde om de zon de seizoenen bepaalt).

Van al het zonlicht dat op onze dampkring valt, zal ongeveer de helft het aardoppervlak bereiken.

Verschillende kleuren van het licht

Al lijkt het zonlicht geel, het is wit, of liever een mengeling van alle kleuren. Dit kan je zien wanneer je het zonlicht door een prisma laat schijnen en het licht uiteenvalt in het kleurenspectrum. Het licht dat van op de aarde als witgeel gezien wordt, is op zijn tocht door de atmosfeer van de aarde blootgesteld aan de atmosferische spreiding.

Het licht van de maan lijkt veel witter. De maan zelf geeft geen licht, maar weerkaatst het zonlicht. Dit indirecte licht is zwakker dan het zonlicht. Maar zowel het licht van de zon als van de maan is wit licht. Het menselijk oog kan de kleurennuances van de zon niet altijd goed onderscheiden waardoor wij het zonlicht als witgeel gaan zien.

Nuttige weetjes over de zon

  1. 99,9% van de massa van ons zonnestelsel zit in de zon.
  2. In 1973 werd de grootste protuberans ooit waargenomen. Deze krachtige uitstoot van gas schoot zo’n 585 000 kilometer de ruimte in.
  3. De zon produceert 386.000.000.000.000.000.000.000.000 Watt, of evenveel als 80 miljoen miljard grote kerncentrales.
  4. Het duurt 1 miljoen jaar voordat het licht dat binnenin de kern ontstaat het zonoppervlak bereikt. Dit komt omdat de kern zo extreem compact en ondoorzichtig is.
  5. De zon is een bijna perfecte bol met een afwijking van 0,0001%.
  6. De aarde past ongeveer 1.300.000 keer in de zon.
  7. Om de 11 jaar draait het magnetisch veld van de zon om.

Afbeeldingen: NASA

Gastblog

Door Gastblog

Expert in weer en klimaat of een ander boeiende niche in de wetenschap? Geregeld worden wetenschappers aan het woord gelaten via een gastblog.


Verder lezen

Alles bekijken
8

Natte lente na een El Niño-winter

2 dagen geleden - 7 min. lezen

Winters slotoffensief in de Alpen

3 dagen geleden - 4 min. lezen