12 maart 2016 - 3 min. lezen 0 reacties

Afgelopen woensdag, op 9 maart 2016, was er op delen van onze aardbol een zonsverduistering te zien. We moesten daarvoor wel ver buiten de grenzen van Europa kijken. In groten delen van Indonesië was er sprake van een totale eclips, maar ook elders in Zuidoost-Azië en in het noorden van Australië werd de zon voor een deel afgeschermd door de maan. Het leverde tal van spectaculaire beelden op.

Wat is een zonsverduistering?

We spreken van een zonsverduistering op het moment dat de maan vanaf de aarde gezien (gedeeltelijk of geheel) voor de zon komt te staan. Het gevolg hiervan is dat het zonlicht een deel van onze aarde niet of slechts in beperkte mate kan bereiken. Hierdoor neemt de lichtintensiteit af en wordt het aan het aardoppervlak donkerder.

Tijdens een volledige eclips is er een lichtkrans rondom het verduisterde gedeelte van de zon te zien. Dit is de welbekende ‘corona’.

zonsverduistering uitleg
Illustratie van een zonsverduistering in het Engels (youtech.nl)

Tijdverloop van de zonsverduistering

Om 0:17 uur UTC (oftewel 1:17 uur Midden-Europese Tijd) ging de zonsverduistering van start in de Indische Oceaan. De bijschaduw maakte het eerste contact met de aarde rond 23:19 uur UTC. De kernschaduw volgde rond 0:15 uur UTC. Van 0:17 uur UTC tot 3:36 uur UTC was de kernschaduw volledig zichtbaar, tussen 1:17 uur UTC en 2:36 uur UTC was de bijschaduw compleet.

De totaliteitszone (het gebied waarin de gehele zonsverduistering te zien was) was maximaal 156 kilometer breed en trok over de Indonesische eilanden Sumatra, Borneo en Celebes (Sulawesi). Om 1:58 uur UTC was de eclips maximaal. Het zwaartepunt lag toen in de Stille Oceaan, even ten noorden van Papoea-Nieuw-Guinea.

Vervolgens bouwde de zonsverduistering langzaam af in noordoostelijke richting. Rond 3:38 uur UTC vond het laatste contact van de kernschaduw plaats, waarna de bijschaduw van de maan om 4:34 uur UTC van de aarde verdween.

zonsverduistering 9 maart
Het verloop van de zonsverduistering op 9 maart schematisch weergegeven. Tussen de donkerblauwe lijnen ligt de totaliteitszone, oftewel het gebied waarin de eclips volledig zichtbaar is. De getallen op de lichtblauwe lijnen geven aan voor hoeveel procent de zon verduisterd is. De groene lijnen geven het tijdverloop weer in UT/UTC (de Midden-Europese Wintertijd min 1 uur). (zonsverduistering.nl)

Veel belangstelling voor schouwspel

Verspreid over heel Indonesië zijn miljarden mensen de straat op gegaan. Vooral in het dichtbevolkte Jakarta was het afgelopen woensdag dringen. Hoewel de zon juist daar maar voor 88% verduisterd was, kwamen er toch miljoenen mensen uit binnen- en buitenland op het natuurspektakel af. De laatste volledige eclips in Indonesië vond plaats in 1983, toevalligerwijs eveneens 33 jaar geleden.

Wanneer is de volgende eclips?

In augustus 2017 staat de volgende totale zonsverduistering op het programma. Deze zal voor het grootste deel te zien zijn in de Verenigde Staten.

In de Benelux hoeven we voorlopig geen volledige eclips te verwachten. De eerstvolgende zal pas te zien zijn in het jaar 2135, op 7 oktober om precies te zijn. Op 12 augustus 2026 is er wel een gedeeltelijke zonsverduistering in onze contreien te zien. Het is nog ver weg, maar laten we hopen dat de weersomstandigheden meewerken!

Bronnen:

  • hemel.waarnemen.com
  • urania.be
  • nos.nl
  • metronieuws.nl

Gastblog

Door Gastblog

Expert in weer en klimaat of een ander boeiende niche in de wetenschap? Geregeld worden wetenschappers aan het woord gelaten via een gastblog.


Verder lezen

Alles bekijken