11 augustus 2016 - 4 min. lezen 0 reacties

De komende dagen kan er bij heldere condities volop genoten worden van ‘vallende sterren’, zoals het vaak genoemd wordt. In feite gaat het hier om stofdeeltjes afkomstig van een meteorenzwerm uit de ruimte, die oplichten zodra ze de dampkring binnenkomen. Hoe ontstaan ‘vallende sterren’ en waarom staat deze tijd van het jaar er om bekend?

Meteorenzwerm

Elk jaar opnieuw trekt onze aarde langs een deel van de zogenaamde Perseïden. Dit is een meteorenzwerm die bestaat uit de stofrestanten van de komeet Swift-Tuttle. Deze bewegen zich met grote snelheid voort door de ruimte. Op het moment dat de stofdeeltjes de dampkring van de aarde binnenkomen, worden ze sterk afgeremd. Dit verlies aan snelheid kan niet zomaar uit het niets optreden: er komt namelijk heel veel energie bij vrij in de vorm van warmte. Door de vrijgekomen warmte worden de brokstukken als het ware ‘verbrand’. Er ontstaat een enorme hoeveelheid licht, die wij op aarde zien als een ‘vallende ster’.

Waarom bij voorkeur in deze fase van het jaar?

De Perseïdenzwerm blijft min of meer op zijn plek liggen. Daarentegen draait de aarde in 365 dagen in een baan rond de zon. Dit betekent dat de aarde elk jaar rond dezelfde tijd (begin augustus) langs de Perseïden trekt. Vandaar dat de meeste vallende sterren vaak in dit deel van de zomer het best te zien zijn. Vallende sterren of meteoren zijn echter het hele jaar door waar te nemen omdat we naast de Perseïdenzwerm nog andere zwermen doorkruisen bij de omwenteling om de zon. Denk maar aan de Lyriden en de Boötiden, afkomstig van de komeet Catalina.

meeste vallende sterren

Hoogtepunt Perseïden

Het Perseïden-maximum wordt dit jaar bereikt in de nacht van vrijdag op zaterdag rond 3 uur ‘s nachts. Dan zullen de meeste meteoren waarneembaar zijn. Schattingen gaan uit van 70 tot 80 vallende sterren per uur. De kans om er een te spotten is dus behoorlijk groot. Een telescoop is niet nodig om naar vallende sterren te kijken; je kunt de meeste met het blote oog zien.

Wel is het aan te raden om naar één bepaald punt aan de hemel te kijken. De meteorenzwerm concentreert zich namelijk in het noordoosten. Een kompas kan hierbij een uitkomst bieden.

Maan

Minder gunstig is de hoeveelheid licht die de maan uitstraalt. Deze is tijdens het hoogtepunt zaterdagnacht voor 70% verlicht. Hierdoor zullen zwakke meteoren niet zichtbaar zijn.

Weersomstandigheden tijdens sterrenregen

De grote vraag is natuurlijk: werkt het weer mee? Zijn de condities helder genoeg om te kunnen genieten van de meteorenzwerm Perseïden? De huidige weersverwachtingen zien er positief uit. In de loop van vrijdag klaart het vanuit het westen geleidelijk op. In de avond hangen er nog wat bewolkingsrestanten boven het oosten van de Benelux, maar die trekken al snel naar Duitsland weg. In de loop van de nacht komt er nieuwe bewolking (behorende bij een zwak front) het noordwesten van Nederland binnen. Waarschijnlijk zal dit pas na 3 uur ‘s nachts plaatsvinden waardoor de meteorenzwerm ook daar nog zichtbaar zal zijn.

Elders is het de hele nacht kraakhelder en zijn de vallende sterren goed te zien! Nevel en mist maken geen kans, aangezien het zwak tot matig blijft waaien uit een zuidwestelijke richting. Tijdens het Perseïden-maximum om 3.00 uur ligt de temperatuur tussen 10 graden in de Ardennen en 16 graden aan zee. Een vest en/of (dunne) jas is derhalve geen overbodige luxe, zeker niet in het zuidoosten van de Benelux waar de temperatuur het laagst uitkomt.

Gastblog

Door Gastblog

Expert in weer en klimaat of een ander boeiende niche in de wetenschap? Geregeld worden wetenschappers aan het woord gelaten via een gastblog.


Verder lezen

Alles bekijken