Meteorenregen Lyriden 2015
Deze nacht is het tijd om nog eens naar omhoog te kijken. De Lyriden kruisen onze aarde waardoor de eerste, goed zichtbare, meteorenregen van het jaar zich aandient. Deze ‘vallende sterren’ worden met z’n 10 tot 20 per uur verwacht aan een snelheid van bijna 50 km/sec, al hopen we op een hoger aantal. Opvallend minder dan de tientallen per uur die we in augustus kunnen waarnemen bij de Perseïden.
Ideale omstandigheden voor de Lyriden 2015
De Lyriden 2015 zullen optimaal waarneembaar zijn. Als we geluk hebben dan zit het weer mee en is er weinig tot geen bewolking. Het is een wassende maan, er is dus maar een kleine sikkel zichtbaar (slechts 1/15de licht t.o.v. een volle maan) en de maan zal al vroeg verdwijnen aan de horizon. Ideale omstandigheden dus om de Lyriden waar te nemen. Ga echter wel op zoek naar een donkere plek waar weinig lichtpollutie is. Zo kan je optimaal waarnemen. ‘Vallende sterren’ zijn bovendien met het blote oog waarneembaar, al zijn ze slechts 1 à 2 seconden zichtbaar.
Een stukje geschiedenis
De Lyriden zijn niet meer dan kleine stof- en ijsdeeltjes ter grootte van een zandkorrel afkomstig van de komeet C/1861 G1 Thatcher. Deze komeet passeert de aarde om de 415 jaar. Deze meteorenregen wordt op aarde al zo’n 2600 jaar waargenomen. Hoewel er niet zoveel meteoren per uur passeren, zijn hier in het verleden wel uitzonderingen geweest.
In 1982 en 1922 werden tot 90 meteoren per uur waargenomen. Nog straffer: in 1803 produceerden de Lyriden een meteorenstorm van maar liefst 700 meteoren per uur. Een gelijkaardige ‘storm’ deed zich voor in 687 v.C. en werd toen door Chinese observatoren omschreven als: “at midnight, stars dropped down like rain”.
De Lyriden passeren onze aarde eens per jaar. Meestal in de periode van 15 tot 23 april. Het hoogtepunt vindt deze nacht plaats. De naam Lyriden werd ontleend aan het sterrenbeeld van de Lier, Lyra, waarin de radiant zich bevond. De radiant wordt bij het bekijken van een meteorenregen gebruikt om die plaats aan te geven van waar de vallende sterren uit één punt lijken te komen. Eigenlijk bevindt de radiant zich in het sterrenbeeld Hercules. De Lyriden kregen hun naam nog voor de constellaties benoemd en uitgetekend werden in de 20ste eeuw.
Waar kan ik kijken?
Het sterrenbeeld Lier is vanuit de Benelux goed waarneembaar. Het is boven de horizon waarneembaar in het noordoosten. Ga daar op zoek naar de helderste ster, Vega (ook Wega genoemd). De beste periode om deze ‘vallende sterren’ waar te nemen is tussen 23.30u en 04.30u. Onderstaande afbeelding werd op 22 april kort na middernacht opgeslagen vanuit het programma Stellarium. Een aanrader trouwens voor wie de nachthemel verder wil gaan ontdekken.
Wie het buiten te koud vindt, kan van achter het scherm de meteorenregen volgen. Slooh is een erkende organisatie die live-beelden brengt van telescopen op de Canarische Eilanden, Chili en partnerorganisaties overal ter wereld. De meteorenregen van de Lyriden 2015 wordt door Slooh live gebroadcast van op de Canarische Eilanden vanaf 2 uur ‘s nachts (onze tijd). Je moet dus wel wat langer wakker blijven.
